لزوم ترجمه معارف عمیق اسلام در حوزه سلامت به زبان روز

لزوم ترجمه معارف عمیق اسلام در حوزه سلامت به زبان روز

به گزارش خبرگزاری ایکنا از قم، آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، رییس شورای حوزه های علمیه استان تهران، در هشتمین همایش سلامت معنوی اسلامی که با محوریت «قرآن، سلامت معنوی اسلامی و جامعه» به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی قم، امروز، دوم اسفندماه در سالن همایش‌های غدیر آغاز شد، با اشاره به دستاورد‌های طوفان الاقصی و نمایش حقارت رژیم صهیونیستی در جهان گفت: مقاومت مردم غزه اوضاع و مناسبات منطقه را تغییر خواهد داد.

وی ادامه داد: تلاش دشمن به جایی نخواهد رسید و اگر می‌توانستند در همین چند ماه به نتیجه می‌رسیدند، اما ناچار به آتش‌بس و تن دادن به شکست هستند و البته که ما شهدای بسیاری را تقدیم کرده‌ایم، اما این افراد به فیض الهی رسیده‌اند و هم آرزومند هستیم این فیض را درک کنیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در همایش سال گذشته نظریه معنویت اسلامی را براساس ۱۵ اصل ارائه کردیم، گفت: بعد از اینکه حوزه به مدد فرهنگستان علوم پزشکی آمد و اساتید عضو فرهنگستان به‌ویژه سید‌علیرضا مرندی، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی با خلوص تمام اعلام کردند که سلامت معنوی اسلامی کار حوزه است، کار با قوت بیشتری دنبال شده است.

وی اظهار کرد: سلامت معنوی ادبیات خاص خود را دارد و ما باید سعی کنیم معارف عمیق اسلام در حوزه سلامت را به زبان روز به تعبیری ترجمه کنیم و در این راستا باید از زیرساخت‌ها شروع کنیم و قبل از اینکه در روبنا‌ها با غربی‌ها متفاوت باشیم باید به سراغ زیربنا برویم و در این راستا چهار سالی است که یک کار پژوهشی گسترده دنبال شده است.

رشاد با بیان اینکه سلامت معنوی یک دانش و علم است، گفت: در حوزه سلامت معنوی، مسائل را باید در قالب یک دانش ساماندهی کنیم و بعد از آن نیز با شیوه‌ها، معیار‌ها و سنجش‌های مناسبت بتوانیم به نظام سلامت معنوی اسلامی برسیم.

رییس با تأکید بر اینکه آموزه‌های قرآن و احادیث در حوزه سلامت بسیار گسترده است، تصریح کرد: ما تصور می‌کردیم باید سلامت معنوی را در کل احادیث را بررسی کنیم، اما وقتی وارد شدیم به این نتیجه رسیدیم که کار یک یا چند سال نیست به همین علت قرار شد و یک مجموعه‌ای از قرآن در حوزه سلامت معنوی، یک مجموعه از نهج‌البلاغه در حوزه سلامت معنوی و یک مجموعه از صفحه سجادیه ارائه شود.

رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران اظهار کرد: وقتی احادیث را بررسی کردیم به این نتیجه رسیدیم که فقط ۹۰۰ صفحه حدیث وجود دارد که در مورد قلب است و ۶۰۷ وصف یا حالت مثبت یا منفی در مورد قلب در روایات آماده است.

وی گفت: چهار مجموعه به‌صورت همزمان در حوزه سلامت معنوی در حال تهیه است که حدود ۱۲ جلد خواهد شد و به یک دایرة‌المعارف اصلی مورد اعتماد خواهیم رسید.

رشاد از تأسیس سطح چهار رشته سلامت معنوی در حوزه علمیه خبرداد و افزود: در حوزه علمیه برادران این رشته رسمی شده است و در حوزه خواهران نیز با اساتید مطرح به دنبال رشته سلامت معنوی به تناسب شرایط خواهران هستیم تا این رشته آموزشی برای طلاب خواهر تدریس شود، در همین دوره نیز برخی از فضلای خواهران منتخب شده‌اند که در دوره برادران به‌صورت غیرحضوری شرکت می‌کنند.

وی گفت: ما به دانشگاه تهران هم اعلام کرده‌ایم که آمادگی داریم رشته سلامت معنوی را با تغییراتی در سطح دانشگاه اجرایی کنیم.

یادآور می‌شود، هشتمین همایش سلامت معنوی اسلامی با محوریت «قرآن، سلامت معنوی اسلامی و جامعه» تا چهارم اسفندماه جاری به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی قم در حال برگزاری است.

نخستین جلسه شورای تولید سند ملی سلامت معنوی تشکیل شد

نخستین جلسه شورای تولید سند ملی سلامت معنوی تشکیل شد

نخستین جلسه شورای تولید سند ملی سلامت معنوی با حضور آیت الله علی اکبر رشاد رییس و دیگر اعضای حقیقی و حقوقی شورای تشکیل سند 27 آذرماه 1402 در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تشکیل شد.

پیرو ابلاغ آیت الله سید ابراهیم رئیسی ریاست محترم جمهور در نامه ای ماده واحده «تعیین مرجع تدوین سند ملی سلامت معنوی اسلامی» که در جلسه ۸۹۰ مورخ 16 آبان 1402 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است؛ برای اجرا به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران مسئول تولید سند ملی سلامت معنوی شدند.

پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت ورزش و جوانان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش و پرورش، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای فرهنگی اجتماعی خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی حوزه های علمیه، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) به عنوان اعضای حقوقی این سند انتخاب شده اند. همچنین حجت الاسلام والمسلمین دکتر مجتبی مصباح (موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره))، دکتر محمدعلی محققی (دانشگاه علوم پزشکی تهران و معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی)، دکتر حسن ابوالقاسمی (عضو پیوسته و رئیس گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی)، دکتر فریدون عزیزی (عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی)، آیت الله حسن رمضانی، حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد رودگر (دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)، خانم دکتر مهدیه سادات مستقیمی (دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه قم)، خانم فاطمه احمدی (مدرس حوزه علمیه تهران)، حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسعود آذربایجانی(پژوهشگاه حوزه و دانشگاه)، حجت الاسلام والمسلمین علی فضلی (پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)، حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی فعالی (واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی)، دکتر ناصر سیم فروش (دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی) نیز از اعضای حقیقی شورای تولید سند هستند.

لازم به ذکر است نخستین جلسه شورای تولید سند 27 آذرماه 1402 با حضور اکثریت اعضای حقوقی و حقیقی تشکیل و راجع به ساستگذاری تولید سند صحبت شد. بناست محققین مرتبط با انتخاب شورا بزودی برای آغاز نگارش این سند ملی دست به کار شوند.

کتب علامه حسن زاده آملی کمتر از منابع درسی نیست

کتب علامه حسن زاده آملی کمتر از منابع درسی نیست

استاد علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی شامگاه پنجشنبه در همایش ملی فلسفه معنویت با تأکید بر آراء علامه حسن زاده آملی طی سخنانی اظهار کرد: علامه حسن زاده آملی میراث دار جامع علوم اصیل شیعی بود اما زمانه او را به درستی نشناخت و در آینده عظمت او شناخته خواهد شد. علامه در همه حوزه های حکمت و معرفت سرآمد بود، عظمت و جامعیت ایشان حقا مثال زدنی است و جزو نوادر تاریخ شیعه به حساب می آید.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: دغدغه های آیت الله حسن زاده آملی به اشکال مختلف قابل ملاحظه و شناخت است. من هم کم و بیش با ایشان اُنس داشتم. با حوزه شعر ایشان اُنس ویژه دارم. در مقطعی بنا را گذاشته بودم درباره شعرای حکیم و فقیه تحقیق و تصحیح کرده و مجموعه ای را منتشر کنیم. آن زمان، دیوان شیخ هادی سبزواری را کار کردم. دیوان امام را سرپرستی کردم و تدوین شد. از جمله روی دیوان علامه حسن زاده آملی کار کردم از جمله منظومه «دفتر دل» با ۱۴۰۰ بیت که خود یک دوره عرفان است در محضر ایشان تصحیح کرده و برای انتشار به دانشگاه تهران برای چاپ دادیم که متأسفانه مفقود شد و از دسترس خارج گردید.

وی افزود: یکی از شیوه های فهم دغدغه های یک فرد یا مکتب این است که کلمات کلیدی در آثار آن فرد را جستجو کنیم. همین قاعده را که روی قرآن پیاده کنیم، مجموعه نام ها نشان می دهد که این کتاب آسمانی روی چه مسائلی اهتمام دارد.

استاد سطوح عالی حوزه علمیه مطالب پرتکرار در آثار فرد را شیوه دیگر برای کشف دغدغه صاحب اثر دانست و گفت: «شب» و «شیدائی» به وفور در آثار علامه حسن زاده آملی دیده می‌شود. بخش معظمی از مضامین، ابیات و اشعار ایشان حکایت از این دارد که اُنس فراوانی با شب دارد. اشعار فراوانی در وصف شب دارد.

وی «عشق» را دیگر واژه پرتکرار در دیوان علامه حسن زاده آملی دانست و گفت: یک سوم یا یک چهارم از غزلیات ایشان مملو از واژه «عشق» و مفردات و مشتقات آن است.

استاد رشاد، «دل» را دیگر واژه پرتکرار در اشعار آیت الله حسن زاده آملی دانست و بیان کرد: اندک شماری از غزل ها، قصیده ها و مثنوی های علامه است که یک یا سه بار واژه «دل» را به کار نبرده باشد.

وی گفت: دیوان علامه حسن زاده آملی می تواند منبع درسی عرفان باشد. اگر برخی از آثار را به درس و بحث بیاوریم کم از منابع درسی رایج نیست بلکه فراتر و مهمتر از آنهاست. معتقدم همین مثنوی «دفتر دل» هم از لحاظ کیفی و هم از لحاظ کمی بالابلند است و جای تدریس و مطالعه دارد.

استاد حوزه علمیه بیان کرد: از علامه حسن زاده آملی می توان به مثابه یک «قلب شناس» بزرگ نام برد چراکه قلب گرانیگاه معرفت و معنویت است.

وی عنوان کرد: در تحقیقات صورت گرفته، ۱۷۲۸ سرعنوان راجع به قلب در منابع روایی ما بدست آمد. در این مجموعه ۶۰۷ وصف و حالت راجع به قلب آمده است.

کتاب آشنایی با سلامت معنوی رونمایی شد

کتاب آشنایی با سلامت معنوی رونمایی شد

کتاب آشنایی با سلامت معنوی در حاشیه هفتمین همایش ملی سلامت معنوی اسلامی با حضور آیت الله علی اکبر رشاد در قم رونمایی شد.

در هفتمین همایش ملی سلامت معنوی اسلامی از کتاب «آشنایی با سلامت معنوی اسلامی، ویژه آموزش عالی سلامت» که به همت جمعی از محققان و با حضور آیت الله علی اکبر رشاد نگاشته شده رونمایی شد.
هدف اصلی از تدوین این کتاب حاضر،آشنایی دانشجویان رشته های گروه پزشکی و به طور کلی فراگیران علوم سلامت و نیز ارائه کنندگان مراقبت ها و خدمات سلامت ،در عرضه های مختلف ،با موضوع سلامت معنوی مبتنی بر تفکر اسلامی و ورود این موضوع به نحو نظری و تداوم آن به صورت علمی در فضای دانشگاهی و نظام سلامت کشور است.
تدوین این کتاب که حاصل مشارکت صاحب نظران حوزوی و دانشگاهی است -طلیعه تلاش های با ارزشی است برای عینیت بخشیدن به ارائه مراقبت ها و خدمات آموزشی ،پژوهشی، بهداشتی ،درمانی و توانبخشی سلامت ،مبتنی بر اصول و ارزش های انسانی -اسلامی و نهادینه سازی آن در جامعه و سایر مفاد ” سیاست های کلی سلامت” و”بیانیه گام دوم انقلاب ” ابلاغی مقام معظم رهبری و سایر اسناد راهبردی مرتبط است.

 

سلامت معنوی در حد اعلای آن در زمان عهد اتفاق خواهد افتاد

سلامت معنوی در حد اعلای آن در زمان عهد اتفاق خواهد افتاد

آیت الله رشاد بیان کرد: سلامت معنوی در حد اعلای آن در زمان عهد اتفاق خواهد افتاد و آنگاه که همه اسلام و ابعاد آن به نحو احسن تحقق خارجی داشته باشد سلامت معنوی رخ خواهد داد و قطعا این اتفاق در عهد فرج خواهد بود.

آیت الله علی اکبر رشاد در هفتمین همایش ملی سلامت معنوی که در سالن همایش های غدیر دفتر تبلیغات برگزار شد، ضمن تبریک اعیاد شعبانیه خاطرنشان ساخت : اگر بنا باشد ما برجسته ترین شاخص عهد فرج را ذکر و چه اتفاق بزرگی اتفاق خواهد افتاد آن است که سلامت معنوی در حد اعلای آن در زمان عهد اتفاق خواهد افتاد و آنگاه که همه اسلام و ابعاد آن به نحو احسن تحقق خارجی داشته باشد، سلامت معنوی رخ خواهد داد و قطعا این اتفاق در عهد فرج خواهد بود.

وی در ادامه تصریح کرد: جای بسی دلگرمی است که دستگاه علوم پزشکی آگاهانه در روز میلاد امام زمان (عج) این محفل معنوی و معرفتی را تنظیم کردند و توجه داشتند که در برگزاری همایش ملی سلامت معنوی با عمیقترین رخداد که اهم سلامت معنوی می باشد هم زمان باشد چه بسا در عالم امروز تحقق سلامت معنوی از وجود صاحب الامر خواهد بود.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: کتابی که رونمایی شد، یک نقطه عطف در بیان سلامت معنوی در جهان اسلام خواهد بود و این کار ارزشمند که با مدیریت علمی استاد محققی بوده است و وی یک شخصیت معنوی و نماد سلامت معنوی می باشد و نام او تداعی سلامت معنوی را می کند و تجلیل از وی بجا بوده است.

وی در ادامه ابراز داشت: این اثر شامل 10 فصل که توسط 10 تن از اساتید متخصص در این امر تنظیم شده است، گرچه این متن قرار است در دانشگاه های علوم پزشکی تدریس شود البته پیشنهاد می شود هماهنگی شود و در دیگر دانشگاه ها تدریس شود.

رئیس شورای حوزه های علمیه استان تهران گفت: سلامت معنوی اختصاص به اطبا ندارند بلکه نیاز است همه صفوف به این امر هم ورود داشته باشند گرچه در این متن تقیدی نیست که دانشجویان پزشکی تنها می توانند بخوانند بلکه تمامی احاد جامعه علمی از این امر مهم می توانند بهره برداری بکنند البته برای بهره برداری عمیق تر نیازمند تغییر متن متناسب با مخاطب خواهد بود.

استاد رشاد در پایان خاطرنشان ساخت: چه خوب بود که همه رشته دانشگاهی دروس معارف آن با رشته مربوطه خودشان تنظیم می شد همانطور که در رشته فنی، فیزیک، اقتصاد و… دروس معارف ان متناسب با رشته آن می بود همانطور که در رشته پزشکی این امر مهم مورد توجه قرار گرفته است و امیدواریم این متن مهم در دیگر رشته ها فرارگیر شود

برگزاری کارگاه علمی فلسفه معنویت و نظریه سلامت معنوی در سال جدید

برگزاری کارگاه علمی فلسفه معنویت و نظریه سلامت معنوی در سال جدید

کارگاه علمی فلسفه معنویت و نظریه سلامت معنوی با محوریت آیت الله علی اکبر رشاد رییس شورای مدیریت حوزه های علمیه استان تهران در سال جدید برگزار می شود
بنا بر این گزارش، به همت مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان تهران، با مشارکت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و فرهنگستان علوم پزشکی، برای نخستین بار کارگاه علمی فلسفه معنویت و نظریه سلامت معنوی با ارائه آیت الله علی اکبر رشاد ویژه استادان حوزه های علمیه براردان و خواهران استان تهران برگزار می شود.
این کارگاه به صورت حضوری بعد از ظهرهای شنبه، 27 فروردین،‌ 10 و 24 اردیبهشت و 7 خردادماه سال جاری از ساعت 15 تا 18 برگزار می شود. نخستین جلسه این کارگاه نیز اسفندماه سال گذشته برگزار شده بود.

لازم به ذکر است کارگاه سلامت معنوی در سال جدید به میزبانی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رشا(ع) تهران به آدرس بزرگراه شهید باقری شمال، خیابان استقلال شرق، خیابان شهید بردران قزوینی شمالی(خیابان توحید شمالی)، جنب شهرک پارس، پلاک 3 برگزار خواهد شد. همچنین علاقمندان(فقط شهرستانی ها) می توانند از طریق ادوب کانکت با ترافیک رایگان و با لینک (Meeting.iict.ir/salamat) در کارگاه بصورت مجازی حضور پیدا کنند.

معنویت؛ فریضه فراموش شده

معنویت؛ فریضه فراموش شده

آیت‌الله علی‌اکبر رشاد در آیین رسمی آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه استان تهران که در سالن همایش‌های مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی سرچشمه برگزار شد، با تبریک آغاز سال تحصیلی کسب معرفت و معنویت طلاب و تشکر و سپاسگزاری از افاضات فیلسوف، فقیه، مفسر و نظریه‌پرداز فقیه الحکماء و شیخ‌الحکماء معاصرین آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی که عنایت خاصی به حوزه تهران دارند، گفت: ایشان در بین مراجع از جمله کسانی هستند که خود را طلبه تهران می‌دانند چراکه پس‌از تلمذ نزد والد بزرگواردر آمل به تهران تشریف می‌آورند و طلبه تهران می‌شوند.
وی افزود: خداوند را سپاس‌گزاریم که امسال از افاضات نورانی و عالمانه ایشان در افتتاحیه سال تحصیلی برخوردار و بهره‌مند شدیم. از حضور استادان محترم اعضا شورای استان، مسئولان و متولیان ارجمند مدارس و حوزه‌ها، مراکز تخصصی و برخی مدرسان که در جلسه حضور دارند و همه مدیران، استادان و طلاب عزیز که در سراسر استان و خارج از استان از طریق شبکه بیان در جمع ما حاضر هستند و افاضات بزرگان را استماع فرمودند تشکر می‌کنم.
آیت‌الله رشاد ادامه داد: از دوستان و همکاران عزیز در مرکز مدیریت و سپاسگزار هستیم که با وجود مشکلات و معضلات بی‌شمار و بسیار که به حق کار را خیلی سخت کرده ‌است و ما سال‌ها است که با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنیم به خدمات خود ادامه می‌دهند. فقدان بودجه، امکانات، نیرو، ابزارهای فیزیکی لازم و افزون بر آن بلای کرونا نیز مزید برعلت شده که این دو سال اخیر محدودیت‌ها موانع بسیاری ایجاد ‌کنند، اما همکاران ما با تدابیر خود سعی کردند که جریان عادی و تحصیل طلاب آسیب نبیند.
رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه با بیان اینکه طی ده یا دوازده سالی که مدیریت حوزه‌های علمیه استان تهران تاسیس شده‌ است در قیاس با سایر شهرهای کشور رتبه اول یا دوم را داشته ‌است، عنوان کرد: سال گذشته ۳۰ درصد افزایش پذیرش داشتیم و این نشان‌دهنده وضعیت خاص حوزه تهران است. با وجود مشکلات فراوان دوستان در مرکز مدیریت بدون هیچ ابزار و تجهیزاتی زحمات فراوانی متحمل می‌شوند که قدردان زحمات آنها هستیم، ان‌شالله که خداوند متعال جبران کرده و ذخیره اخروی همکاران عزیز ما قرار دهد.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه امسال درباره فریضه مهم، ذاتی و صنفی اصحاب حوزه که در معرض فراموشی است سخن می‌گویم، اظهار کرد: متأسفانه گاه برخی استادان جوان و طلاب ما نسبت به وظیفه ذاتی خود غافل می‌شوند؛ اصحاب حوزه علمیه وظیفه دارند که در ابتدا به تولید معرفت و آشنا کردن مردم با معارف الهی، وحیانی و میراث معرفتی اهل‌بیت(ع) بپردازند و سپس به ارتقاء و بالا بردن سطح معنویت آحاد جامعه توجه کنند. این دو وظیفه اصلی حوزه‌های علمیه است.
تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) افزود: هروظیفه‌ای فرع بر این دو رسالت بزرگ قلمداد می‌شود یا بخشی از این دو وظیفه یا نتیجه این دو وظیفه هستند. هیچ وظیفه و رسالتی مهم‌تر از این دو تکلیف و رسالت بر دوش حوزه نیست. تولید معرفت، انتقال آن به طبقات مختلف جامعه، فراخوان جامعه به سوی معنویت، گسترش و ارتقای سطح معنویت و تضمین سلامت معنوی جامعه دو وظیفه اصلی حوزه علمیه است.
آیت‌الله رشاد با بیان اینکه معنویت عبارت از مواجهه فطرت با غیب و باطن عالم یا به تعبیری ملکوت است، ابراز کرد: مواجهه فطرت خالص و زلال انسان با غیب و باطن عالم یعنی ملکوت به مقتضای ایمان و عمل صالح ممکن است، آنچه ما از ملکوت عالم مشاهده می‌کنیم باید به اقتضاء این مشاهده معرفتی در مقام رفتار خود را تنظیم کنیم.
وی با بیان اینکه ما با چهار رابطه بزرگ مواجه هستیم، گفت: در باب اول مصباح الشریعه آمده است که مجموعه روابط و تعامل انسانی بر چهار قسم رابطه با الله مبدا، رابطه با نفس، رابطه با خلق خدا و رابطه با دنیا در معامله با آخرت است. وقتی ما از پوسته عبور کرده و وارد هسته ملکوت عالم شویم آنگاه رؤیت پیدا کردیم. تا زمانی‌که شما در پوسته هستید در ملک عالم گرفتار هستید. آنچه در دانشگاه‌ها آموخته می‌شود مربوط به ملک و آنچه در حوزه‌ها باید آموخته شود مربوط به ملکوت است. همه‌ چیز در عالم هستی دارای ملکوت است که در اختیار خداوند قرار دارد. ما انسان‌ها یک وجود ملکی و یک وجود ملکوتی داریم .ملکوت هم لزوماً محصل نیست. انسان می‌تواند ملکوت مثبت یا منفی داشته باشد. حیوانات، نباتات و جمادات هم این‌گونه هستند همه‌چیز دارای ملکوت است.
رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه بیان کرد: تربت سیدالشهدا(ع) ملکوت خاصی دارد وگرنه به‌لحاظ فیزیکی و شیمیایی خاک تربت متفاوت با سایر خاک‌ها نیست، تصور نکنیم که خاصیت این خاک آن نقطه از کره زمین است بلکه قوت ملکوت این تربت سیدالشهدا(ع) است که اثر شفا را دارد و مردم یا بزرگانی همچون علامه ذوفنون یا آیت‌الله بروجردی با تربت شفا پیدا می‌کنند. این خاصیت را تربت پیامبر اعظم(ص) یا سایر حضرات معصومین(ع) ندارند خداوند این خاصیت را تنها در ملکوت تربت سیدالشهدا(ع) قرار داده است.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تاکید بر اینکه زمان و مکان ملکوت دارند، گفت: شب قدر ملکوتی دارد که در شب‌های دیگر نیست. چه چیزی در لحظه‌های شب قدر هست که هزار ماه و بالاتر از هزار ماه می‌شود و شاید هزار ماه عددی نباشد هزار ماه کثرت و هزار ماه قیامت باشد. این نشان می‌‌دهد همه‌چیز دارای ملکوت است.
تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) ادامه داد: کار ما طلاب ابتدا مواجهه و پی بردن به ملکوت، ماورا و عمق عالم و سپس رفتار به مقتضای این ملکوت است که باید متناسب با این رؤیت، معرفت و معیشت عمل کنیم؛ معنویت همه آن‌چیزی نیست که با اشراقات به دست آید بلکه ما طلاب معنویت را از کتاب و سنت اخذ می‌کنیم این عرفان ثقلین است، ما باید دنبال چنین معنویتی باشیم.
وی با تاکید بر اینکه همه عالم، موجودات و کائنات ملک و ملکوتی دارند، اظهار کرد: معنویت نظریات و مطالب انتزاعی و فضایی نیست بلکه معنویت باید در عمل انسان پیوند خورده باشد یعنی اگر ما معتقد هستیم که عالم معنویت ملکوت دارد باید در همه اعمال و افکار نیک ما مشهود شود آن زمان است که با یک جمله نیم سطری و نیم خطی جهان را تکان خواهیم داد. یک فتوایی حکم میرزای شیرازی یک ابرقدرت را به زیر خواهد کشید و بریتانیا را به خاک سیاه خواهد نشاند. یک فتوای کوتاه امام امام راحل درباره سلمان‌رشدی دنیا را تکان می‌دهد و هفتاد و دو ملت و پنجاه و چند کشور اسلامی در کنفرانس اسلامی فتوای ایشان را تایید می‌کنند و دل‌ها یکی می‌شود، اگر فتوای آنها این کارکرد را داشت به این دلیل بود که مبتنی بر معنویت عمل ‌کردند.
آیت الله رشاد ادامه داد: نفوذ کلام امام راحل ازاین‌جهت نیست که ایشان سیاست‌مدار، فیلسوف فقیه، شخصیت ملی یا یک فرد مقبول نزد مردم باشد بلکه یک باطن و حقیقتی دارد که آن حقیقت جوهر اصلی تاثیر کلمات امام است. بنابراین ما طلاب خود را این‌گونه تربیت کرده و سپس مردم را هم این‌گونه تربیت کنیم؛ لذا ما بر سلامت معنوی طلاب و مردم جامعه تمرکز و اصرار داریم و باید به پیشگاه الهی درباره کوتاهی‌هایی که داشتیم استغفار و از شهدا عذرخواهی کنیم. ما مقصر هستیم و کمتر به امر معنویت جامعه پرداختیم. همه ما اعم از اهل منبر، خطاب، اهل تدریس و تحقیق و مدیریت مقداری از تکلیف اصلی خود در انتقال معنویت به جامعه غافل شدیم. مدیریت، تعلیم و تحقیق و سایر امور جزء رسالت و وظایف ما است این را انکار نمی‌کنیم اما مع‌الاسف باید از وظیفه اصلی که مسئله دعوت جامعه به معرفت و به خصوص معنویت است تا حدی غافل شدیم و پس‌از انقلاب ازاین‌جهت کوتاهی کردیم و به اخلاق معنوی کم پرداخته‌ایم.
رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه افزود: بنده اخلاق عقلی و روایی و انواع اخلاق‌ها را منکر نیستم و آنها هم لازم هستند اما اخلاق معنوی کارساز اصلی است. آن اخلاق و رفتاری که از درون و ملکوت انسان سرچشمه گرفته باشد و به زبان ملکوت با ملک و ملکوت مخاطب سخن بگوید بیداد می‌کند و انسان‌ها را تغییر داده و قلب‌ها را مستعد می‌کند. امام راحل در مدرسه فیضیه یک مکتب فکری و معرفتی درست می‌کنند که مبدأ انقلاب اسلامی و پانزده خرداد می‌شود. بحث‌های اخلاق امام راحل در مدرسه فیضیه سرمایه اولیه حوزه بود که با آن انقلاب را آغاز کرد. فقه ایشان به جای خود، ایشان فیلسوف فقیه و بنیان‌گذار فلسفه فقه هستند اما ورای فلسفه فقهی ایشان فلسفه و حال معنوی ایشان سرمایه اصلی بود که دل‌ها را دگرگون، زنده، احیا و عاشق کرد.
وی ادامه داد: کجای تاریخ سراغ دارید که یک پیر هشتاد ساله میلیون‌ها دل را اسیر و شیفته خود کرده که با یک اشاره وی میلیون‌ها جوان برای کشور خود جان می‌دهند و همین که از فرمانده خود می‌شنوند که امام راحل فرموده‌ باید محاصره آبادان بشکند بدون هیچ ابزار و امکاناتی این جوانان با جان دادن محقق می‌کنند. امام با معنویت و نه با فرمان سیاسی و فلسفه فقهی قلب‌ها را تصرف کرد.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه فلسفه فقهی لازم اما در وهله بعدی است در وهله اول تکلیف ما مسئله معنویت است، گفت: وقتی معنویت محقق شود سلامت معنوی حاصل می‌شود. آنگاه که ما با ملکوت عالم به میزان توان خود ارتباط برقرار کنیم آثار آن را خواهیم دید، این امر نادری نیست. باید با ارتقاء معرفت و روح نسل معنوی را تربیت کرد، اگر ما به رؤیت ملکوت رسیدیم و به اقتضاء چنین رؤیتی رفتار کردیم اندیشه و رفتار ما بر هم منطبق شد آن زمان سلامت معنوی درما محقق و ما سالم شدیم، آن زمان می‌توانیم سراغ جامعه برویم و جامعه را با معنویت با ملکوت آشنا کرده و سلامت معنوی را به جامعه توسعه دهیم.
رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه با بیان اینکه در حال حاضر چند سالی است که سازمان بهداشت جهانی به میزان فهم و برداشت‌های خود در کنار سلامت جسمی به سلامت معنوی و اجتماعی توجه می‌کند، اظهار کرد: رسماً از همه اعضا خواستند که در کنار سلامت پزشکی به سلامت روانی، اجتماعی، اخلاقی ومعنوی هم توجه کنند. این مباحث کمابیش به دانش برخی دانشگاه‌ها وارد شده و اقداماتی هم انجام شده است.
وی با بیان اینکه در کشور ما هم کارهای تحقیقاتی انجام شده که نظام و دانش سلامت معنوی را دنبال می‌کنیم، عنوان کرد: سند سلامت معنوی به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی را پیشنهاد دادیم. در حال حاضر قرار شده رشته سلامت معنوی به‌صورت دو واحد در کل دانشگاه‌های پزشکی تدریس شود وزارت بهداشت هم استقبال کرده ‌است. باید علم سلامت معنوی در عرض سلامت بدنی دنبال شود و این به ‌عنوان یک رشته در کل دانشگاه‌های علوم پزشکی اجرا شود، ما این قضیه را دنبال می‌کنیم.
تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) بیان کرد: در حوزه‌های علمیه هم گفتگوهایی انجام و پیشنهاداتی داده شد و استقبال فرمودند بنا شد که مکاتبه کنیم تا در سراسر کشور رشته سلامت معنوی و معنویت در رشته‌های حوزوی تدریس شود. این طرح از تهران آغاز می‌شود. درمجموع حوزه‌ها و دانشگاه‌ها باید به این جریان، گفتمان و نگرش توجه کنند. نخستین وظیفه و رسالت ما تولید معرفت و معنویت سالم دینی است. امروز شاهدیم که برخی مکتب‌ها و عرفان‌ها در سراسر جهان به بهانه معنویت دین را کنار می‌گذارند. در همین ایران و تهران ده‌ها مکتب و جریان معنوی این چنینی فعال هستند.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه ما نخستین کارگاه سلامت معنوی را با چهل استاد برادر و خواهر در دو بخش برادران و خواهران برگزار خواهیم کرد و این قضیه در کل مدارس امتداد خواهد داشت، اظهار کرد: برای این اساتید دوره‌هایی را برگزار خواهیم کرد که دانش‌افزایی صورت گیرد ما باید این معلومات و مباحث را به اساتید منتقل کنیم. درباره این موضوع بنده در هفته دو جلسه در خدمت استادانی از حوزه و دانشگاه هستم و این درس‌ها را عرضه می‌کنیم اما هنوز این مطلب را به حوزه منتقل نکردیم. گزارش این اقدام برای آیت‌الله اعرافی ارسال و در شورای حوزه تهران به تصویب رسید.
وی با بیان اینکه شما طلاب باید علمداران و پرچم‌داران سلامت معنوی در کشور باشید، گفت: بیش‌از هر جای ایران و کشور باید تهران به این امر دست یابد چراکه تهران آماج حملات مادی و ملکی است. باید تاسف خورد که طی دو دهه شاهد برخی انحرافات در بین برخی از طلاب و اساتید جوان هستیم که از رسالت اصلی خود غافل و به برخی امور جنبی و گاه غیررسالتی مشغول هستند و گاهی حتی به آن افتخار هم می‌کنند.
آیت‌الله رشاد با بیان اینکه ما طلاب متولی طب ابدان نیستیم، ابراز کرد: ما طب سنتی را انکار نمی‌کنیم اما چرا برخی طلاب که در این زمینه آموزش چندانی ندیدند ورود می‌کنند، نمی‌توان با هر خبر واحد بی‌سند که حجت معرفت‌شناختی و اصولی ندارد آن‌هم در موضوعی که با سلامت جسمی مردم سروکار دارد اعتماد کرد. درباره طب سنتی حجت عقلایی لازم است یعنی تجربه باید تایید کند در حالی که حتی پزشکی امروز هم یقین آور نیست. در قضیه کرونا دو اتفاق رخ داد یکی آبرومندی دین‌داران و به خصوص علمای دینی شیعه دوم آبروریزی علم جدید؛ اگر کسی این دو سال اخیر آنچه را که دانشمندان در مسئله کرونا گفتند همه را فهرست و بررسی کند خواهد دید که تا چه میزان از جامعه علمی پزشکی ضدونقیض و بی‌ربط مطرح شده است. کرونا نشان داد که علم بشر چقدر ناقص، ظنی، ناتوان و دارای اختلاف است. کرونا عامل آبرو برای دین‌داران عاقل به‌خصوص مراجع و علمای شیعه رهبر معظم انقلاب شد که فرمودند من مطیع کارشناسی نظرات پزشکان هستم و کامل هم عمل کردند. اینکه چند طلبه می‌گویند ما واکسن نمی‌زنیم یا یکی می‌گوید اگر واکسن بزنید احساسات جنسیتی شما تغییر می‌کند باید پرسید شما از کجا این را فهمیدید آیا عمل کردید، وقتی واکسن به بازار نیامده است از کجا فهمیدید که احساسات جنسیتی شما عوض می‌شود این چه سخن بی‌ربطی است.
تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) ادامه داد: کار ما طلاب در رابطه با بدن و جسم مردم نیست بلکه با روح مردم سروکار دارد همانگونه که نباید پزشکان در کار ما دخالت کنند ما نیز نباید در طب دخالت کنیم. بزرگ‌تر از شیخ صدوق در حدیث نداریم در کتابت اعتقادات الإمامیه باب چهل و چهار گفته است اگر امام به شخصی تجویز طبی داده است نمی‌شود آن را به همه تعمیم داد چراکه امام با علم امامت می‌دانستند که درمان آن فرد به فلان دارو است ایشان پزشک نبودند و شاید آن دارو برای شخص دیگر کارساز نباشد. برخی از این موارد را درست کردند که آبروی شیعه را ببرند؛ چه‌بسا که چیزهایی به فلان روایت طبی افزوده شده و مطلب عوض شده باشد یا ناقص به دست ما رسیده باشد اما برخی فکر می‌کنند که وحی منزل است.
رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه در توصیه دیگر خطاب به طلاب اظهار کرد: معنویت به شعار نیست، بدون معنویت معرفت حاصل نمی‌شود. تحصیل معرفت در گرو تحصیل معنویت است. طلبه‌ بدون شب نماز شب شاگرد حقیقی امام صادق(ع) نمی‌شود که مطالب ایشان را بفهمد. طلبه باید مستعد و مطهر باشد که با قرآن و احادیث انس بگیرد. قرآن و حدیث درس فیزیک نیست که حتی کافر گناهکار هم آن را یاد بگیرد، باید قلب طلبه مستعد باشد او تا خود را نساخته باشد نمی‌تواند مردم را بسازید.
آیت‌الله رشاد افزود: تا زمانی که طلبه معنویت معرفتی، عملی و معیشتی نداشته باشد نمی‌تواند علوم دینی را خوب فرا گرفته عمل کند و آن را موثر به دیگران انتقال دهد. طلاب عزیز غفلت نکنید بسیاری از شما می‌توانید موفق شوید چراکه کار سختی نیست؛ آیت‌الله بهجت می‌فرمودند که نماز شب خیلی هم سخت نیست بیست دقیقه زود بخوابید بیست دقیقه زود بیدار شوید اگر کمی اذکار را با تأنی بخوانید سی یا چهل دقیقه می‌شود. طلاب عزیز تا زمانی که شب‌زنده‌داری، سحر، تهجد و تضرع نداشته باشید عالم نمی‌شوید عالم هم شوید اگر عامل نشوید خطرناک خواهید شد.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با استناد به فرمایشی از آیت‌الله بهاءالدینی، بیان کرد: ایشان می‌فرمود امام راحل حتی اگر خیلی خسته بودند و فرصت نداشتند حتما دو ساعت تهجد در شب را داشتند، امام راحل بیهوده به این مقام نرسیدند. طلاب به اوقات فضیلت نماز اول وقت به همراه جماعت بسیار توجه کنند، فضیلت صلاه اول وقت بسیار مهم است و در وجود انسان معجزه می‌کند. بر خلوص و حضور قلب تمرین کنید. در این زمینه دستورات لازم در کتاب مرحوم جواد آقا ملکی تبریزی و اسرار الصلاه امام راحل آمده است. درباره نماز به معنا، ترجمه و تدبر آن توجه کنید. قلب خود را مدیریت کنید. مبادا طلبه‌ای باشید که قرآن نخوانید به هر میزان که ممکن است قرآن را با تدبر بخوانید. توسل به حضرات اهل‌بیت(ع) به‌خصوص توسل به حضرت حجت(عج) را فراموش نکنید. از زیارت عاشورای صبحگاهی غافل نشوید که آثارفراوان دارد و معجزه می‌کند عشق به امام حسین(ع) انسان را درست می‌کند.
وی افزود: زیارت عاشورا تولی و تبری نامه شیعه است، جامعه کبیره عاشق نامه و متن عشق است. زیارت جامعه کبیره متن عشق‌ورزی با حضرات اهل‌بیت(ع) است که بیداد می‌کند، دل انسان را می‌لرزاند. خداوند لعنت کند کسانی را که گفتند جامعه کبیره مرامنامه دوآتشه است. جامعه کبیره دعایی بسیار دقیق است که از ائمه معصومین(ع) به ما رسیده و هیچ غلوی در آن نیست.
آیت الله رشاد درباره اهمیت ارتباط طلاب با حضرت حجت(عج) گفت: طلاب شما سرباز و نوکر حضرت حجت(عج) هستید. حوزه علمیه پادگان ایشان است باید محبت ما نسبت‌ به ایشان همواره رو به تزاید و روزافزون باشد. ارتباط خود را با حضرت تنظیم کنید.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: طلاب عزیز هر روز چند دقیقه با خود محاسبه و مراقبه داشته باشید که با نفس خود چه کردید هر عمل، رفتار، نگاه یا گفتاری را نداشته باشید، حتی مراقب افکار و ذهن خود باشید که به گناه فکر نکنید فکر گناه وقتی وارد ذهن شود فعل گناه هم به‌دنبال آن می‌آید. بزرگان ما اگر به‌جایی رسیدند به این دلیل بوده که حتی فکر گناه را هم نداشتند. ابداعات فقهی افرادی همچون آیت‌الله بروجردی یا تدوین جامع الاحادیث شیعه به سادگی رخ نداده است خداوند این حالات و توفیقات را نصیب کسی می‌کند که حتی بر فکر و ذهن خود مراقبه دارد که به سمت گناه نرود. نباید راه بدهیم گناه وارد ذهن ما بشود وقتی مدتی تمرین کردید پس‌از مدتی مشکل حل می‌شود.