آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، دانش‌آموخته حوزه‌های علمیه تهران و قم، مدرس خارج فقه و اصول حوزه و استاد تمام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است.
وی افزون بر چهل سال است که به تدریس فلسفه‌ی دین و کلام، منطق فهم دین، تفسیر و علوم قرآنی، در دانشگاه، و سطوح عالی و خارج فقه و اصول، فلسفه و عرفان در حوزه‌ علمیه‌ اشتغال دارد.
حاصل افزون بر بیست سال تدریس خارج «قواعد فقهیه»، «صلوه الجمعه»، «صلاه المسافر»، «ولایه الفقیه»، «فقه السیاسه»، «فقه القضاء»، «فقه التکنولوجیا الحیویه» (فقه زیست فناوری و مهندسی ژنتیک)، «فلسفه الفقه»، و دو دوره «خارج اصول» و سه دوره «خارج فلسفه اصول»، در قالب مجلداتی مستقل تنظیم یا در شرف انتشار است.
ارائه «نظریه‌ ابتناء»، «نظریه علم دینی»، «نظریه معرفت‌شناسی واقع گرای دینی»، «نظریه تناسق مؤلفه‌های رکنی علم»، «نظریه آموزش پرورش‌مآل»، «نظریه اسلامی پیشرفت»، «نظریه الخطاب الشرعی»، «نظریه معنویت دینی»؛ «طراحی و ارائه منطق فهم دین بمثابه دانش»، « طراحی و ارائه فلسفه مضاف بمثابه دانش»، «طراحی و ارائه فلسفه اصول بمثابه دانش»، « طراحی فلسفه فقه بمثابه دانش»، «طراحی و ارائه ساختار جدید فقه»، «طراحی اصول فقه بر اساس نظریه‌ ابتناء»، « طراحی و ارائه فلسفه دین اسلامی»، و « طراحی و ارائه فلسفه فرهنگ بمثابه دانش» و « طراحی و ارائه الگوی طبقه‌بندی علوم»؛ همچنین حدود چهل جلد کتاب و افزون بر یکصد مقاله علمی، پژوهشی و تخصصی منتشرشده در داخل و خارج کشور به زبانهای گوناگون، از جمله ثمرات قریب به پنج دهه تلاش بی وقفه تحقیقاتی استاد است؛ که از سوی نهادهای معتبر علمی ملی و بین‌المللی بارها مورد انتخاب و تکریم واقع شده است؛ از جمله آنهاست: معرفی‌ به عنوان «نظریه‌پرداز برجسته» کشور، از سوی جشنواره‌ی بین‌المللی فارابی، و جوایز و تقدیرنامه‌هایی از سوی یونسکو، آیسسکو و ریاست جمهوری و وزارت علوم جمهوری اسلامی، به جهت ارائه‌ی «نظریه‌ی ابتناء»؛ برگزیده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران؛ برگزیده جایزه کتاب سال حوزه، در دو نوبت؛ اعطاء جایزه‌ی جهانی علوم انسانی به عنوان «نظریه‌پرداز برجسته در زمینه ی مبانی و روش شناسی علوم انسانی اسلامی»؛ برگزیده کتاب سال هیأت علمی دانشگاه های سراسر کشور؛ معرفی به عنوان یکی از پانصد شخصیت تاثیرگذار جهان اسلام، از سوی موسسه بین المللی rissc ؛ در سالهای۲۰۲۰ و۲۰۱۱ م.
ایشان هم‌اکنون مؤسس و رئیس حوزه‌ی علمیه‌ی‌ امام رضا(ع)، مؤسس و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی، رئیس شورای حوزه‌های علمیه‌ی استان تهران، مؤسس و رئیس مؤسسه آموزش عالی حوزو‌ی‌ امام رضا(ع)، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو شورای عالی الگوی پیشرفت اسلامی ـ ایرانی، رئیس هیات حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، عضو انجمن جهانی فلسفه‌ی دین اسلامی و عضو فقیه هیات امنای فرهنگستان علوم پزشکی است.

تحول حوزه علمیه در گذشته و حال در سه بخش بررسی شده است. متناسب بودن فعالیت های حوزه با تحولات شرایط زمانه نیازی است که بر اساس آن تحول روحانیت را در تاریخ معاصر به ویژه بعد از انقلاب می طلبد. جایگاه روحانیت پیش از انقلاب بیشتر به منبر و محراب محدود می شد. اما با پیروزی انقلاب اسلامی و وارد شدن حوزه های علمیه به عرصه های سیاسی و اجتماعی وسیع تر و همچنین تصمیم گیری و تصمیم سازی های کلان و در اختیار داشتن ابزار های رسانه ای فراگیر، ضرورت بازنگری و ارزیابی این نهاد تاثیر گذار را بیشتر نشان می دهد

آیت‌الله علی‌اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ي اسلامی طی سخنانی در نشست هم‌اندیشی نقش روحانیت در تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت که در مدرسه‌ي علمیه امام خمینی(ره) قم برگزار شد، اولین قدم در جهت دستیابی به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را تحول، پیشرفت و الگوشدن حوزه دانست و اظهار کرد: نعمت بزرگی است که طلبه‌ها دور هم جمع شوند و راجع به یک مسئله‌ي تاریخ‌ساز تبادل نظر کنند. وحدت حوزه و دانشگاه نیز به همین مفهوم است و آنچه که در جریان این حرکت اتفاق می‌افتد نمود عینی وحدت حوزه و دانشگاه است.

فلسفه‌های مضاف در جهان، به مثابه دانش‌هایی مستقل و منسجم، دیری نگذشته است، و درباره‌ي مسائل این دسته از معارف حِکمی، چندان که باید، کسی ـ‌ به‌ویژه در ایران ‌ـ سخن سخته و سنجيده‌اي نگفته است؛ حاق و حاشیـه، و حـدود و حـوالی این علوم، کماهی، شناخته و ساخته و پرداخته نشده است، هم از این‌روست که درباره‌ي مسائلی چون تعريف، اقسام و تقسيمات، موضوع، مسائل، قلمرو، غايت و فائدت، روش‌شناسي فلسفه‌، ساختار صوري، هويت معرفتي، هندسه‌ي معرفتي، منــابع و مناشي، نسبت و مناسبات فلسفه‌هاي مضاف با علوم هموند و همگن، تفاوت آن‌ها با دانش‌هاي مضاف، و نيز جايگاه آنها در جغرافياي علوم اسلامي، و… ابهام‌های بسیاری وجود دارد و همین ابهام‌ها، موجب پاره‌ای چالش‌ها و لغزش‌ها در میان پژوهندگان این حوزه‌ي معرفتی خطير گشته است.

فلسفة اصول فقه از زمرة فلسفه‌های مضاف به علوم است، و می‌تواند از شاخه‌های «فلسفة معرفت دینی» قلمداد شود؛ تأسیس یا تدوین فلسفة اصول، از اهم ضرورتهای معرفتی حوزه معرفتی دین و معرفت دینی است.
این تحقیق درصدد مطالعة عقلانی مبانی و احکام فرادانشی و فرا مساله‌ای (و استطراداً، پیرا مساله‌‌ای) علم اصول است.