اعطای جایزه البرز به آیت الله علی اکبر رشاد

به گزارش خبرگزاری فارس، شصت‌وسومین دوره اعطای جایزه البرز، ۱۵ اردیبهشت‌ماه در مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما و با حضور محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور و حسین افشین، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور برگزار شد.

در این مراسم، ۶۳ نفر از دانشمندان، فناوران و مخترعان، طلاب و دانشجویان با دریافت تندیس البرز و جایزه نقدی تکریم شدند. همچنین از ۴ دانشمند و چهره برجسته علمی کشور، یعنی آیت الله علی اکبر رشاد چهره برتر علوم انسانی، عبدالرضا سیمچی، چهره برتر نانومواد و دانشمند برتر علوم مهندسی، محمد عبدالهی، چهره برتر داروسازی کشور و علی‌اکبر موسوی موحدی بنیان‌گذار بیوشیمی‌فیزیک ایران به صورت ویژه تجلیل شد. جایزه علمی البرز که به «نوبل ایرانی» نیز شهرت دارد، توسط بنیاد فرهنگی البرز در هر سال به جمعی از نخبگان و دانشکندان تأثیرگذار کشور اعطا می‌گردد. این بنیاد توسط حسینعلی البرز، در سال ۱۳۴۲ وقف و تأسیس شده است. امسال نیز ۶۳ نفر از نخبگان و دانشمندان کشور توانستند این جایزه را دریافت کنند.

شهید مطهری هنوز هم مظلوم است

به گزارش خبرگزاری شبستان آیت‌الله «علی‌اکبر رشاد» ضمن گرامیداشت اندیشه و یاد علامه شهید «مرتضی مطهری» اظهار کرد: استاد شهید دانش و معرفت دینی را یک گام جلوتر بُرد و باب بحث‌های جدیدی را به روی حوزویان و دانشگاهیان، مردم و اهل نظر گشود؛ هنوز هم افکار و آثار شهید مطهری جای مطالعه و احیاناً کار علمی دارد چراکه مطالب و آثار ایشان به اندازه‌ای رمز و اشاره برای بحث های جدید دارد که هنوز می‌توانیم از آنها الهام بگیریم.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: ریشه‌ها و پی‌رنگ‌ مطالبی که شهید مطهری ارائه کرد تا چند دهه بعد همچنان مطرح بود و هست در حالی که این مباحث در روزگار حیات ظاهری ایشان مطالب مطرحی نبود یا اصلا مطرح به معنای رایج و شایع نبود و کسی به آن نمی پرداخت اما ایشان صریحا یا ضمنی در خلال مباحث به آن پرداخته بود، تقریر کرده و گزارش ‌می‌داد و احیانا اعلام نظر کرد.

محافظه‌کار نبود

وی افزود: شهید مطهری انسان پیشرفته و خردمندی بود و در کنار خرد، محافظه‌کار نبود بلکه ایثارگر بود؛ بسیاری از افراد خردمند هستند اما در قالب ملاحظات از ورود در برخی بحث‌ها پرهیز می کنند اما شهید مطهری ورود کرد و اقداماتی انجام داد که تقریباً غیرمتعارف بود؛ در آن دوره در ایران کلاً به سه نفر استاد گفته می شود از جمله استاد جعفری، استاد مصباح و استاد مطهری؛ به هرحال ایشان در ترازی بود که جایگاه و منزلتی در حوزه علمیه داشت و اسفارگو و شفاگوی مُسَلم بود؛ همچنین فیلسوف-متکلم برجسته بود و به جای اینکه به این سمت برود که روی فقه کار کند و فقه و اصول را بگوید فعالیت‌های دیگری داشت چه بسا که از بسیاری از کسانی که بعدها رساله دادند ایشان بالفعل یا بالقوه‌ تواناتر و شایسته‌تر بود و اگر به سمت فقه و اصول می رفت مرجعیت‌اش احراز می‌شد.

آیت‌الله رشاد تصریح کرد: ما که در مباحث فلسفی و معرفت‌شناسی شهید مطهری شرکت می‌کردیم به وجهه فقهی ایشان توجه چندانی نداشتیم، کتابی را مرحوم آیت‌الله اشتهاردی در نقد کتاب «مساله حجاب» شهید مطهری نوشت و از آنجایی که ما شاگردی هر دو بزرگوار را کرده بودیم با اندیشه هر دو آشنا بودیم، نزد آیت الله اشتهاردی چند کتاب لمعه را به صورت خصوصی با دو تن دیگر از دوستان خوانده بودیم، به یاد می آورم که بین‌الطلوعین یک درس نزد ایشان بودیم و نماز صبح حرم می رفتیم، بعد به مدرسه فیضیه می‌آمدیم و نزد مرحوم آیت‌الله اشتهاردی که بعدها ایشان رساله هم نوشت لمعه می خواندیم، وقتی که درس تمام می‌شد و می‌خواستیم از مدرسه فیضیه خارج شویم هنوز آفتاب طلوع نکرده بود، با دوستان می گفتیم که ایشان فقیه و شاگرد آیت الله اراکی است و از آنجایی که در دروس شهید مطهری هم شرکت کرده بودیم، می گفتیم ایشان (مطهری) فیلسوف است؛ بنابراین وقتی کتاب «مساله حجاب» منتشر شد از جمله کسانی که کتاب را نقد کرد آیت الله اشتهاردی بود چون نظر فقهی‌اش با آیت الله مطهری مخالف بود.

این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم ادامه داد: تا قبل از شهادت مطهری احدالناسی به او آیت الله نمی‌گفت و اگر خیلی احترام می کردند استاد مطهری می‌گفتند اما آقای شبیری یک جا نقل می کند که من نامه‌ای برای آقای مطهری فرستادم و نوشتم حجت الاسلام مرتضی مطهری، جناب شبیری داشت از تواضع شهید مطهری می گفت و اینکه آن شهید اینگونه جواب نامه را داد: حضرت حجت‌الاسلام و المسلمین آقای شبیری.

به لحاظ معنوی فوق‌العاده اهل معنا و مرید اهل معنا بود

آیت الله رشاد ادامه داد: به هرحال به یاد می آورم که من از استاد دیگرم که از شاگردان شهید صدر بود سوال کردم که آقای اشتهاردی فقیه و نظرات ایشان صائب است همانجا بود که برای اولین بار شنیدم که گفتند آقای مطهری در فقه خیلی قوی است و این برای من تازگی و جای شگفتی داشت؛ این چنین شخصیتی ایثار کرد و آمد تهران و در دانشکده الهیات استادیار دانشکده الهیات شد تا بیاید و در این جبهه بایستد و در راس هرم فکری مارکسیست‌ها مناظره کند تا جایی که مناظرات ایشان در دانشگاه تهران هنوز که هنوز است مطرح می شود؛ در هر صورت او در عمل ایثار کرد و آمد در دانشکده الهیات استادیار شد و این یعنی سوختنِ جهتِ فقهی و فلسفی و آن حیثیت و ابهت و هویت حوزوی ایشان چراکه ایشان مدرک دکتری هم نداشت و با یک گواهی‌هایی، استادیار دانشکده الهیات شده بود و به هر حال رفتار ایشان درس آموز بود و به لحاظ معنوی فوق‌العاده اهل معنا و مرید اهل معنا بود. شهید مطهری مدتی به شیراز رفت تا میرزا علی اقای شیرازی را درک کند.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: آقای منتظری نقل می کند که با شهید مطهری هم‌حجره بودیم و او سحرها بلند می‌شد و در حالی که آن زمان هنوز مدرسه فیضیه لوله‌کشی نداشت به رودخانه قم می رفت و دو آفتابه با خودش می‌برد و آب می آورد و مرا هم صدا می کرد تا وضو بگیرم و نماز شب بخوانم و خودش هم بسیار اهل تهجد و معنا بود؛ مساله این است که شهید مطهری به لحاظ فلسفی و فقهی و معنوی ذهنی مبتکر، نقاد و مولد داشت و در عین حال آداب را رعایت می‌کرد و مقابل رشته‌های مختلف می‌ایستاد مثلا کتاب «خدمات متقابل اسلام و ایران» را در مقابل کتاب «دو قرن سکوت» دکتر زرین‌کوب نوشت یا کتاب «نظام حقوق زن در اسلام» که شامل مجموعه مقالاتی بود که شهید در مجله «زن روز» نشر داد. یعنی او حاضر شد در آن مجله بنویسد حال آنکه ما امروز دنبال این هستیم که در کدام مجله علمی پژوهشی بنویسیم و اینکه چه قدر به ما پرداخت می کنند، اما شهید مطهری در آن مجله نوشت و نهایتاً کتابی شد که هنوز هم رقیب ندارد و بکر است؛ حرف‌های جدیدی زد و با اینکه ایشان اصلا حقوق نخوانده بود اما با ادبیات حقوقی توام با مبانی دینی این مطالب را نوشت؛ لذا او مرد بزرگوار و انسان عظیمی بود و اگر این نبود شهادت نصیب‌اش نمی‌شد و اگر این نبود امام خمینی(ره) همه آثار او را تایید نمی کرد که بخوانیم.

شهید مطهری هنوز هم مظلوم است

آیت الله رشاد در پایان خاطرنشان کرد: مظلومیت شهید مطهری از آن زمان و تا همین الان هست، هنوز بسیاری افراد به او ایراد و اشکال می گیرند، در مورد کتاب «حماسه حسینی» اشکال وارد می کنند، کتاب «جاذبه و دافعه علی» او واقعا بدیع بود، همانجا به نقد شریعتی پرداخت و اشکالات او را مطرح کرد، آن زمان هرکسی که در فضای روشنفکری بود و اندکی هم مذهبی بود به حسینیه ارشاد می رفت و کتاب‌های منتشر شده آنجا را هم می خواند، ما نیز همین کار را می‌کردیم و در مسیر رفت و برگشت قم-تهران کتاب ها را می خواندیم؛ اما نکته جالب اینکه شهید مطهری همواره ثابت‌قدم و محکم روی مبانی دینی و اصولی که مطرح می کرد می‌ایستاد و واقعا در عصر ما یک پدیده بود، شخصیتی ذوابعاد و جامع‌الاطراف بود؛ او افتخار برای حوزه بود و هست؛ شهید مطهری الگوی ما طلاب است، وقتی کسی در دروس معرفت‌شناسی ایشان شرکت می کرد و بحث تمام می شد احساس می کرد که دلش نشاط پیدا کرده چراکه حرف نو یاد می گرفت.

یازدهمین نشست اخلاقی آیت‌الله رشاد با محوریت «اسرار نماز» برگزار شد

نماز برای خاشعین بال پرواز در ملکوت عوالم است.

در یازدهمین نشست اخلاقی آیت‌الله رشاد که با حضور طلاب، اساتید، دانشجویان و فرهیختگان در حوزه علمیه امام رضا(ع) برگزار شد، موضوع «آداب نماز و ویژگی‌های نمازگزاران حقیقی» مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش دفتر تنظیم و نشر آثار مجتمع حوزوی امام رضا(ع)، در این جلسه که با مواعظ عمومی و مباحث متناسب با نیازهای جامعه و جوانان همراه بود، استاد رشاد به تبیین رازهای شگفت‌انگیز نماز و تأثیرات عمیق آن در زندگی مؤمنان پرداختند.

ایشان با اشاره به جایگاه نماز در اسلام، تأکید کردند: «نماز در دستگاه دین اسلام دارای اهداف متعالی و حکمت‌های ژرفی است که در سبک زندگی اسلامی تجلی می‌یابد.»

آیت‌الله رشاد با استناد به آیه ۴۵ سوره بقره «وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ»، خاطرنشان کردند: «نماز برای خاشعان، بال پرواز در ملکوت عوالم است و این عبادت، تنها برای کسانی که با خشوع می‌ایستند، سبک و شیرین می‌شود.»

وی همچنین به روایاتی از ائمه معصومین(ع) اشاره کرد و افزود: «امیرالمؤمنین علی(ع) چنان در نماز غرق می‌شد که حتی بیرون کشیدن تیر از پای مبارکشان در حال نماز را متوجه نشدند. همچنین، امام حسین(ع) در شب تاسوعا فرمودند: “إِنِّي أُحِبُّ الصَّلَاةَ”، که نشان‌دهنده عشق وافر اهل بیت(ع) به این فریضه الهی است.»

استاد رشاد در پایان، از نماز به عنوان «اقیانوس بی‌کران رشد معنوی» یاد کردند و تصریح نمودند: «رازهای نماز در قرآن و روایات، نه‌تنها از نظر کمیت، بلکه از نظر عمق تأثیرگذاری بر روح و روان انسان، حیرت‌آور است.»

این مراسم با استقبال گسترده حاضران همراه بود و در پایان، پرسش‌های شرکت‌کنندگان در این زمینه پاسخ داده شد.

برای شما دعا می کنیم آقای عراقچی!

آیت الله علی اکبر رشاد در ابتدای درس خارج حوزه علمیه امام رضا علیه السلام تهران با اشاره به مذاکرات پیش روی در مسقط عمان گفت: امروز شاید یک نقطه عطفی در تاریخ ایران قلمداد بشود به شرطها و شروطها، برخی می خواهند واقعه امروز را واقعه مهم و جدیدی قلمداد کنند. چیزی است که طی ده ها بعد از پیروزی انقلاب بارها تکرار شده است، مذاکراتِ نوعا غیر مستقیم بین ایران نو ظهور و آمریکای پیر و فرسوده، دو سه نکته را از باب یادآودری خطاب به وزیر معزز امور خارجه کشور ارجمند و عزیزمان ایران جناب آقای دکتر عراقچی سید بزرگوار و عزیز عرض می کنم.
باید توجه کنیم که پشتوانه های بسیار زی قیمت و بسیار بسیار گران مایه ای را در این آوردگاه که ورود کرده و هماورد دارد، از سوی ملتی بزرگ، کهن سال و ریشه دار، چندین هزار ساله با یک تاریخ تمدنی پربار و غریب 1400 سال یک مکتب و مرام و یک مکتب مترقی ، مکتب اهل بیت، ملتی که در همه تاریخ اقتدار خود را به رخ جهانیان کشیده در بزنگاه‌های تاریخی، ملتی که همیشه جز ملل نیرومند و تاثیرگذار و از ارکان حوادث و تحولات تاریخی منطقه بلکه جهان بوده است، چون وزیر محترم امور خارجه ایران میدانند بنده هم این حقیقت را تنها یادآوری می‌کنم که از یک ملت این چنینی نمایندگی می‌کنند به ایشان یادآوری می‌کنیم و می‌دانند که به هر حال اجمالاً اذن یک رهبری رو در این مورد دارند که در کره زمین همتا ندارد، رهبری مقتدر، رهبری بسیار باهوش و مدبر که جبهه مقاومت را که یکی از جبه های عظیم قدرت نمایی و تأثیرگذاری بر تدابیر بین‌المللی است، به سر انگشت خود میگرداند. رهبری که در پرتلاطم ترین ایام و سنوات کشور بزرگی مثل ایران رو اداره کرده است و چهره مقاومت را تقویت، توسعه، اداره و راهبری فرموده است و بارها دشمن غدار، جبار، مغرور و مختار رو به خضوع داشته مانند هم اکنون و نهایتاً به رغم آنکه دور قبل این دشمن غدار نامه نوشت او را لایق مبادله پیام نداست و نامه او را که مدعی است بزرگترین قدرت کره زمین است و با عاملیت و وساطت یک قدرت دیگر اقتصادی شرق و آسیا، نامه آمده بود حتی نامه را از او نگرفت، برغم دعوت مکرر برای مذارکره نپذیرفت و عواملی که اصرار کردند از داخل مذاکره کنند رو گفت برای امتحان برید جلو تا تجربه کنید که مذاکره سودی ندارد، این بار هم باز نپذیرفت طرف مبادله پیام باشد و با همه تهدیدها و با همه پیشنهادهای متفاوت که طرف غدار داد باز نپذیرفت مذاکره مستقیم باشد، زیر بار مذاکره مستقیم نرفت و گفت باید تو را امتحان کنم تو دروغگویی، تو فریب کاری، تو به عهد وفادار نیستی، تو عهد شکنی. از ناحیه چنین ملتی و به اذن چنین رهبری این مذاکره صورت بپذیرد.

وزیر امور خارجه ما به نیکی می‌داند که طرف مقابل ما یک دولت و ملت بی‌ریشه‌ای است، ۲۵۰ سال بیشتر پیشینه ندارند اینها، بلکه حافظه تاریخی آنها آنقدر ضعیف است که در همین اخیر طی مصاحبه‌ای که آقای کذا، رئیس جمهور آمریکا داشت گفت که ما چهار پنج هزار سال که رابطه داریم، در حالی که کل سابقه ۲۵۰ سال است، گفتند چند هزار ساله با شما پیشینه و روابط داریم که مترجمش تعجب کرد که چقدر بی‌حافظه است و چقدر از تاریخ کشور خودش حتی بی اطلاع است و یا چقدر دچار غرور و سرمستی که مثل آدم مست سخن میگوید، که حتی کلمات رو به جا به کار نمی‌برد و خاطرات رو فراموش کرده است، اما به هر حال یک آدم مغرور سبک مغز طرف ماست یک قدرت پوشالی رو به فروپاشی عهد شکن طرف ماست، ما به هر حال پس از سالها در نهایت دو سال پیاپی پیوسته مذاکره رسیدیم به پیمان به راحتی مثل آب خوردن پیمان رو نقض کرد و پاره کرد و الان چگونه میشه او اعتماد کرد طرف مغرور بی‌خرد سبک مغز عهد شکن طرف ماست، باید به این توجه توجه داشت که دشمن ما به رغم غرور، بسیار ترسو است و به رغم یاوه‌گویی و تهدید، اما به شدت موضع سیال و پیوسته متغیری داره که آن به آن مواضعش تغییر می‌کند و هم اکنون هم به رغم اینکه گفته شده آقا مسئله روشن است که ما مذاکره غیرمستقیم داریم یک کشور دیگری واسطه است، طرف ما شما نیستید، ما به اعتبار اون کشور واسطه که اعلام کردیم پیشینه او را قبول داریم می نشینیم پای مذاکره تا حرف بزنیم به رغم این، اون نمیداند و نمی فهمد معنی مذاکره مستقیم غیر مستقیم چیست، اعلام میکنه در آستانه چنین مذاکره که ما داریم مذاکره مستقیم می‌کنیم کسی که از الفبای سیاست گویی بی‌اطلاع است به هر حال با یک همچین دشمنی طرفیم، آقای وزیر خارجه می‌داند این دشمن ما یک یهودی صهیونیست رو طرفین هماوردی قرار داده یهودی است یک صهیونیست است و او مامور نخست وزیر جنایتکار رژیم جعلی صهیونیستی است، بدانیم هر آنچه میگوییم مستقیما و با سرعت به اسراییل منتقل خواهد شد آقای وزیر خارجه ما یک دیپلمات پخته است، دیپلمات کارآزموده است، یک دیپلمات تواناست و می‌داند که این مذاکره عملاً گویی یک مذاکره بیهوده‌است که آمریکایی‌ها میدانند کار بیهوده ای میکنند به آنچه که می‌خواهند نخواهند رسید، اما تحت فشار باند جنایتکار صهیونیستی، آمریکا حتی وارد این گود شده است و خود اینکه یک یهودی غیر دیپلمات یک تاجر یهودی و صهیونیست شده است طرف مذاکره خودش هزار یک معنا دارد این را حتما سیاسیون میفهمند که یعنی چه.
آقای وزیر امور خارجه عزیز و ارجمند ما که میدانند شیوه مذاکره چگونه است، کجا باید ایستاد، وزیر ما سید است در کالبدش ژن علوی جریان دارد، باید علوی در این جبهه ظاهر بشود و چون جدش امیرالمومنین علی علیه السلام و سیدالشهدا باید در این نبرد حضور پیدا کند، با قوت و قدرت توکل کند و در این نبرد مردانه، جانانه، شجاعانه و قاطع ان‌شالله عمل کنید و با پیروزی از این صحنه نبرد خارج بشود.
جناب آقای عراقچی عزیز و ارجمند، سید بزرگوار جد شما در ۸۰ نبرد در طی ۱۲ سال پیروز و سرافراز بیرون آمد، هیچ یک از این‌ها رو آنقدر بزرگ ندانست و هیچ یک از اینها رو پیروزی و فتح و ظفر قلمداد نکرد و فوز نپنداشت، وقتی که فرقش شکافت و در آستانه شهادت قرار گرفت فرمود فزت و رب الکعبه، در این نبرد جناب آقای عراقچی باید حسین وار وارد نبرد بشوید تا در مقیاس تاریخ پیروز شویم، جناب آقای عراقچی از یک خانواده متدین و سید است و فرزندش طلبه است، ما اطمینان داریم که آنچه برای او ملاک و مبناست مصالح ملی، مواضع اساسی انقلاب و رهنمودهای مقام معظم رهبر انقلاب و آرمان های انقلابی و خواست ملت ایران است که روی چنین سکویی ایستاده است، ما اطمینان داریم و در عین حال به آقای عراقچی عزیز عرض میکنیم که دعای یک ملت قهرمان و دلسوخته و عازم و جازم بدرقه راه شماست و برای پیروزی شما دعا میکنند، اما در هر حال مایلند و علاقه مند هستند پشت قاتل قهرمان ملی ما و سید الشهدای جبهه مقاومت را در این هماورد به خاک بمالید، ان شاءالله دعا میکنیم با پیروزی و فتح و ظفر برگردید و با قدرت و قوت در مقابل دشمن بایستید و او را از آنچه هوس دار مأیوس کنید و ملت ما را انشاالله در این هماورد و آوردگاه سر افراز کنید
برای شما دعا میکنیم آقای عراقچی
اللّهُمَّ وَفِّقنا لِما تُحِبُ وَ تَرضي، وَ جَنِبنا أنَّا تُغبِضُ تَنحاها

دهمین نشست اخلاقی آیت الله رشاد با محوریت «آداب نماز و مبارزه با شیطان» برگزار شد

دهمین نشست اخلاقی آیت الله رشاد با حضور طلاب، اساتید مجتمع حوزوی امام رضا(علیه السلام)، دانشجویان و فرهیختگان تهران در حوزه علمیه امام رضا (علیه السلام) برگزار شد.

در این سلسله نشستها که با مواعظ عمومی و مباحث متناسب با نیازهای جامعه و جوانان همراه است، موضوع «آداب نماز و ویژگی های نمازگزاران حقیقی» محور اصلی سخنان استاد رشاد قرار گرفت.

نماز؛ پناهگاه مومن در برابر شیطان
آیت الله رشاد در این جلسه، شیطان رجیم را دشمن قسم خورده انسان دانست و تأکید کردند: «انسان بهتنهایی توان مقابله با این دشمن بزرگ را ندارد و تنها با استعانت از پروردگار متعال میتواند در این نبرد پیروز شود.»

ایشان با اشاره به اهمیت نماز به عنوان مهمترین پناهگاه انسان در برابر شیطان، تصریح کردند: «شیطان تمام تلاش خود را برای ایجاد مانع در مسیر نماز مومن به کار میگیرد، چراکه نماز، سنگر محکم ایمان و میدان جهاد با وسوسه های شیطانی است.»

محراب؛ میدان جنگ با نفس و شیطان
استاد رشاد با اشاره به معنای لغوی «محراب» به عنوان «میدان نبرد»، خاطرنشان کردند: «نمازگزار واقعی کسی است که در محراب نماز، با نفس اماره و وسوسه های شیطان مبارزه میکند.» ایشان با تلاوت بیتی از باباطاهر عریان:

«خوشا آنان که دایم در نمازند / که بهشت جاودان بازارشان بی»،
بر جایگاه رفیع نماز در رسیدن به سعادت اخروی تأکید کردند.

هشدار نسبت به غفلت از دشمنی شیطان
در ادامه، آیت الله رشاد به خطر غفلت از دشمنی شیطان اشاره و هشدار دادند: «شیطان دشمنی کینه توز و قسم خورده است، اما گاهی چنان در غفلت فرو میرویم که کینه او را فراموش میکنیم. این غفلت در لحظات حساس، موجب تسلط شیطان بر انسان میشود.»

ایشان با اشاره به سوگند شیطان به خداوند مبنی بر گمراه کردن انسان، تأکید کردند: «ابلیس از هیچ تلاشی برای فریب انسان فروگذار نخواهد کرد و تنها با هوشیاری و توکل بر خدا میتوان در این نبرد پیروز شد.»

روایتی از شهید چیت سازیان و تأکید رهبر انقلاب
در پایان، استاد رشاد به سخن شهید علی چیت سازیان اشاره کردند که میفرمود: «اگر میخواهی از سیم خاردار دنیا عبور کنی، اول باید از سیم خاردار نفس خود بگذری.» ایشان یادآور شدند که این جمله به صورت تأکیدی توسط مقام معظم رهبری نیز بازگو شده است، که نشان دهنده اهمیت جهاد با نفس به عنوان پیش نیاز هر مبارزه بیرونی است.

این نشست با پرسش و پاسخ و ذکر دعای فرج به پایان رسید. جلسات اخلاقی آیت الله رشاد به صورت منظم در حوزه علمیه امام رضا(علیه السلام) برگزار میشود.

بدون شک ایران از کانون‌های تولید علوم انسانی اسلامی بوده است

آیت‌الله رشاد با اشاره به روند توسعه و تطور علوم انسانی اسلامی، اظهار کرد: بی‌شک ایران از کانون‌های تولید این علوم بوده است، باید توجه داشته باشیم که این عرصه انسان را به کمال الهی می رساند.

به گزارش گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: هم‌اندیشی علمی «وقوع علوم انسانی اسلامی؛ پیشینه، راهکارها، مصادیق» به همت گروه فرهنگ پژوهی و گروه غرب‌شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی روز دوشنبه، ۲۷ اسفند برگزار شد.

آیت‌الله «علی‌اکبر رشاد» در این هم‌اندیشی با بیان اینکه مساله علوم انسانی اسلامی یک کلان مساله بوده و مطلبی نیست که بتوان در قالب یک نشست و سخنرانی جهات و ابعاد مختلف آن را بررسی کرد، افزود: آنچه که رخ داده بخشی از تطور و توسعه‌ای است که در علوم موجود به وقوع پیوسته است؛ ما علوم انسانی را در این عرصه وسیع تلقی می‌کنیم یعنی شامل هرآن چیزی که تدبیرش انسان را صورت می‌دهد و سامان می‌بخشد؛ در نتیجه آنچه که بر سبک زندگی انسان تاثیر می‌گذارد و مواجهه انسان را با مسایل مختلف در مقام نظر و عمل تمشیت می‌کند، آنچه که در جهات مختلف برای دوام و پیگیری زیست انسان به آن نیازمند است، آنچه که نرم افزار حیات انسان را در حوزه فرهنگ و سبک زندگی و مناسبات بین آحاد و جوامع تدبیر می‌کند را علوم انسانی تلقی می‌کنیم.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: چند اتفاق در حال جریان است، یکی تطور و توسعه علوم موجود است، اگر بپذیریم که بشر عمر درازی به بلندی وجود این موجود یعنی انسان دارد و بپذیریم که انسان برای تمشیت شئون‌اش از مجموعه‌ای از عناصر نرم افزار حیاتی استفاده می‌کند و مناسبات و رفتارش را تنظیم و عواطف و احساسات اش را تدبیر می‌کند، در این صورت نمی‌توانیم بگوییم که علوم انسانی به معنای وسیع یک امر نوظهور است؛ البته قبول داریم که در یک تلقی سن علوم انسانی موجود و علوم انسانی مسلط طولانی نیست و شاید به افزون بر ۲۰۰ سال نرسد؛ البته بسیاری تصور می‌کنند که علوم انسانی موجود احیانا با «کانت» شروع شده است.

مسلمانان از پیشگامان تولید علوم انسانی بودند

وی افزود: ما می‌دانیم که اگر تنظیم و صورت‌بندی در این یک تا دو قرن اخیر متحول شد اما آرا و دانشگاهی نیز در گذشته حیات بشر بوده است چراکه بدون علوم انسانی اصولا تدبیر و تمشیت بشر ممکن نیست، بنابراین برای علوم انسانی می‌توانیم ادواری را قایل باشیم و نمی‌توانیم بگوییم نبوده و امر جدیدی است که اکنون پیدا شده است، در این میان قطعا مسلمانان جزو پیشگامان تولید این دسته از علوم بودند و بی شک ایران از کانون‌های تولید این علوم بوده است و در طول تاریخ دانش‌های بسیاری را اگر از دیگر ملل وام گرفته اما آنها را متحول ساخته و تکمیل کرده و دانش‌هایی را هم خودش تبسیط کرده و در حوزه‌های مختلف موسس بوده است؛ برای مثال مردم ایران در حوزه ادبیات موسس بوده‌اند و حتی ادبیات عرب و عمده علوم ادبی مشرف بر زبان عربی توسط ایرانیان بنا نهاده شده یا تکامل یافته و تکمیل شده است.

آیت الله رشاد تصریح کرد: تطور و توسعه علوم انسانی در دو تا سه دهه اخیر از جمله با رویکرد دینی و با توجه به پیش‌فرض‌ها و روش‌شناسی‌های بومی و اسلامی صورت بسته و در نتیجه یک اتفاق که کمترین تغییر و تحول را می‌شود به آن نسبت داد و حداقل تغییر قلمداد کرد این است که تطور و توسعه در برخی علوم موجود رخ داده است؛ اتفاق دیگری که در این دو تا سه دهه رقم خورد تکثر موجود است یعنی از علم‌هایی که ما داشتیم این علوم تفکیک و تجزیه به علوم متعدد شدند؛ حال اگر آن محور اول را فرض کنیم و فلسفه و الهیات را در زمره علوم انسانی با معنالاعم تلقی کنیم کسی نمی‌تواند انکار کند که ایرانیان در گذشته و طی هزار سال اخیر و همچنین در دو سه تا سه دهه اخیر تحولاتی را ایجاد کردند و در مسایل، روش شناسی و حتی در کالبد، بر اساس گزاره های فلسفی پاسخ مساله داده و تحول را منجر شدند.

بی‌شک ایران از کانون‌های تولید علوم انسانی بوده است

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: اما در مورد تکثر علوم برای مثال تجزیه شدن فلسفه، ما با پدیده جدیدی مواجهیم که در دو تا سه دهه اخیر در ایران رقم می‌خورد که عبارت است از دانش فلسفه‌های مضاف علوم که این اتفاق در حوزه حکمت در مقیاس چند دهه دانش در حال شکل گیری و تکون است که بعدا اشاره می‌کنم؛ در مقام عمل در حوزه برخی از این دانش‌ها که از فلسفه جدا می‌شود و فلسفه دارد تجزیه به چند دانش می‌شود و ما در برخی از آنها آثار فاخر ارزشمند به لحاظ کمی و کیفی قابل توجه و در خور اعتنایی را در دسترس داریم.

وی اظهار کرد: در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از اقل تولید که در قالب چند مقاله باشد و در چندین عنوان در قالب چندین مجلد تولید آثار شده است و من در مقدمه کتاب «فلسفه مضاف» فهرست عنوان‌های آثاری که در فلسفه مضاف فقط در پژوهشگاه تالیف و منتشر شده را ارایه کرده‌ام که حدودا به صد عنوان می‌رسد و این در حالی است که بعد از آن هم تعدادی اثر منتشر شد و البته نهادهای موازی دیگری هم داریم که آنها هم فعالیت در این گستره دارند و شمار آثار آنها نیز قابل توجه است لذا این اتفاق فقط در حد تجریه و تکفکیک نیست بلکه پیدایش یک پارادایم در حوزه فلسفه‌های مضاف است.

دانش‌هایی را در حوزه فلسفه مضاف تولید کردیم که در جهان پیشینه نداشتند

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: در این عرصه در برخی از فلسفه‌های مضاف؛ رویکرد سمت گیری و تحول معرفتی را دیده‌ایم که در دنیای غرب احیانا وجود داشته و در آن زمینه‌ها با مبانی و رویکرد اسلامی فلسفه تولید کرده‌ایم و در برخی موارد هم دانش‌های فلسفی تولید کرده‌ایم که در دنیا نبوده است، فلسفه دین به صورت دانش حدود ۲۰۰ سال سابقه در جهان دارد، ما دانش‌هایی را در حوزه فلسفه مضاف تولید کردیم که پیشینه ندارد مثل فلسفه اصول، فلسفه فقه که در دنیا پیشینه ندارد و این دو عنوان از باب نمونه طی همین کمتر از سه دهه اخیر مطرح شده و در پژوهشگاه آثار ارزشمندی در این عرصه ارایه شده و بیرون از پژوهشگاه نیز برخی از اساتید در مقیاس حدود سی جلد آثاری را با محور فلسفه اصول کار کردند و منتشر شده است.

وی افزود: همچنین در حوزه الهیات و کلام جدید شیعی، در حوزه مطالعات دین خصوصا فلسفه دین، کارهای بسیاری انجام شده است، در قالب مسایل فلسفه دین مباحثی که ارایه شده کم نبوده است و در ایران دانش تولید شده و برخی چهره‌های برجسته جهانی به این مساله اذعان دارند مثل ابوزید که صریحا اذعان دارد که ایران در بین همه کشورها در این عرصه پیشرو است و انباشت علوم و معارفی که درایران تولید می‌شود در هیچ کشوری دیگر این اتفاق رقم نخورده است؛ این سخنان از سوی کسی است که با ما چندان هم‌مشرب نبوده است؛ همچنین در حوزه کلام شیعی نیز با تحول مواجهیم گرچه که تحول در این عرصه قبل از انقلاب و با شهید مطهری آغاز شد؛ از سوی دیگر در حوزه دانشی چون فقه و اصول اتفاقات فروانی در حال رقم خوردن است یعنی فقه از حد یک دانش تلقی شدن فراتر رفته و به چندین دانش تبدیل می‌شود؛ بنابراین علم فقه در حال تفکیک و تجزیه به دانش‌های مختلف است کما اینکه همین اتفاق در علم اصول به تدریج در حال رقم خوردن است؛ به هرحال در فرآیند تکثر دانش‌ها این یک تجربه بشری است و ما علم‌های بسیاری داشتیم که زمانی یک علم بودند و بعد تجزیه به ده‌ها علم شدند.

آیت الله رشاد ادامه داد: برای مثال امروز دیگر نمی‌گوییم علم پزشکی بلکه می‌گوییم علوم پزشکی؛ دیگر نمی‌گوییم علم اجتماعی بلکه می‌گوییم علوم اجتماعی، یا نمی‌گوییم علم سیاسی بلکه می‌گوییم علوم سیاسی و این یعنی یک دانش دارد تکثیر می‌شود و این تکثیر در دانش‌های بومی در حال رقم خوردن است که به معنای تولید تازه، توسعه و تاسیس است؛ برای مثال زمانی شاید دانش مستقلی به عنوان علم صرف و دانش مستقلی تحت این عنوان نداشتیم و همه آنها ذیل دانش ادب تلقی می‌شدند اما رفته رفته جداگانه قلمداد شدند، لذا ما نظریه تناسب مولفه‌های رکنی را مطرح کردیم و طی آن معتقدیم که هر علمی دارای پنج مولفه رکنی است؛ مولفه مبادی و پیش انگاشته‌ها؛ مولفه مبانی، مولفه موضوع و مسایل؛ مولفه منطق و روش‌شناسی و مولفه دستاورد و کارکردها؛ با در نظر گرفتن این مباحث با شکل‌گیری وحدت درونی علم است که تفاوت با سایر علوم ایجاد می‌شود، این دیدگاه در حوزه علوم انسانی اسلامی در شاخه‌های مختلف، هم به لحاظ مبانی و هم به لحاظ موضوع و مسایل و هم به لحاظ غایت و دستاوردها منجر به شکل گیری اتفاقاتی می‌شود.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: ما در حوزه تولید فلسفه‌های مضاف، در پژوهشگاه فعالیت‌های مختلفی داشته‌ایم و البته نهادهای دیگر و سایر اساتید در این عرصه کارهای بزرگی انجام دادند؛ نظریات و بحث‌های جدیدی ارایه شده است؛ از لحاظ هستی شناختی و معرفت شناختی و برخی علوم دیگر به لحاظ انسان شناختی و جامعه‌شناختی آرا جدید ناشی از تعالیم الهی پدید آمده و گاهی صورت بندی شده است و در قالب یک دانش؛ مرکز دستگاه‌وار شکل گرفته است که کاملا متفاوت با آن مبانی است که علم سکولار از آنها سرچشمه گرفته است لذا به لحاظ مبانی اتفاقات جدیدی اکنون می افتد که علم انسانی نوظهوری را در ایران و برخی کشورها شکل داده که متفاوت از علوم انسانی رایج است.

در حوزه هستی‌شناسی توحیدمحور هستیم

وی گفت: در حوزه موضوع نیز این روال جریان دارد و هستی شناسی اسلامی با هستی‌شناسی غیر اسلامی و سکولار کاملا متفاوت است؛ ما در حوزه هستی شناسی توحیدمحور هستیم، هستی حقیقی را خدا می‌دانیم، او را مبدا هستی می‌دانیم و هستی سایر موجودات را وام‌دار حق تعالی می‌دانیم، بسیاری از احکام هستی شناسانه که در فلسفه ما به تفصیل بحث شده در فلسفه اسلامی بسیار غنی‌تر است به اعتبار اینکه هستی‌شناسی را الهیات قلمداد می‌کنیم؛ بنابراین با توجه به انسان‌شناسی که ما داریم طبیعتا موضوعات علوم انسانی مورد علاقه و اعتقاد ما با سایر تلقی‌ها و باورها متفاوت است.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: انسانی که ما به عنوان موضوع علوم انسانی قلمداد می‌کنیم انسان الهی است و بناست که خلیفه الله شود، این انسان حیوان برتر نیست بلکه برتر از حیوان است؛ ناطق نیست، بلکه موجودی است که خدای متعال او را آفریده تا خلیفه او در زمین باشد البته به صرف اینکه گفتیم انسان خلیفه الهی است تمام نیست بلکه این خلیفه الهی بودن هزاران ثمرات دارد و همان طور که گفتم انسان به این معنا نیست که او صرفا حیوان برتر باشد که در فرآیند تکامل به موجود فعلی تبدیل شده باشد و عم و غم‌اش شکم و شهوت و طبیعت‌اش باشد؛ در انسان شناسی اسلامی گرانیگاه این مسایل نیست، وقتی موضوع علم انسانی را چنین تلقی کنیم معلوم است که همه چیز تفاوت پیدا می‌کند.

وی با بیان اینکه در علم مدرن و علم انسانی غالبا چه در شناخت و چه در فهم موضوع مبتلا به تجزیه هستیم، افزود: این یعنی به موضوع علم از زاویه محدود می‌نگریم چه در آرا و نظریات و فرضیاتی که در ارایه مسایل داریم و چه در منابع؛ عمدتا در مقام ادعا متکی به تجربه هستیم و در علوم انسانی نیز عملا تجربه محور عمل می‌شود اما در علوم انسانی اسلامی قهرا منابع تعدد پیدا شده و عقل میدان وسیع‌تری پیدا می‌کند و وحی وارد روند تولید معرفت می‌شود.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: گزاره‌های مربوط به علوم از جمله علوم انسانی در لسان وحی فراوانی دارد و در نتیجه وارد علم می‌شود، بنابراین وقتی منابع متعدد شد روش هم متعدد می‌شود و احیانا کاربست هرکدام از این منابع، شهود، تجربه (البته اگر تجربه را منبع قلمداد کنیم) دستگاه روشگانی علوم انسانی اسلامی را دست می‌دهد. ‌

علوم انسانی اسلامی می‌خواهد انسان را به کمال الهی برساند

آیت الله رشاد گفت: با توجه به آنچه که اشاره شد روش علوم انسانی اسلامی با روش سایر مکاتب و گفتمان‌ها متفاوت است چه اینکه در غایت هم اینگونه است، علوم انسانی اسلامی می‌خواهد انسان را به کمال الهی برساند؛ غایت انسان شکم و شهوت و شهرت نیست، به تعبیر عامیانه غایات علوم انسانی اسلامی با غایات علوم انسانی رایج زمین تا آسمان تفاوت دارد چراکه انسان در علوم انسانی اسلامی در زمین متوقف نیست بلکه آسمانی است، البته باید اذعان کنیم دانش‌های اسلامی که در برخی حوزه‌ها شکل می‌گیرد نوپا هستند و پیشینه تاریخی ندارند و شاید علوم انسانی جدید و عمدتا غربی که دویست سال پیشینه دارد متفکران بسیاری رویش کار کرده باشند و نظر ارایه داده باشند و طبیعی است که به لحاظ ادبیات وسیع‌تر باشد اما علوم انسانی اسلامی در شرف تحقق است و شاید در برخی جهات به آن حد نرسیده باشد اما حسب مورد پیشرفت بسیاری داشته‌ایم.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: امروزه صدها و بلکه باید جرات کنیم و بگوییم هزاران عنوان اثر در علوم انسانی اسلامی از ناحیه نهادهای فعال که البته عددشان زیاد نیست منتشر شده است و بزرگانی چون آیت‌الله جوادی آملی آثار فاخری را خلق کردند و اگر به این فهرست رساله‌هایی که در حوزه‌ها و دانشگاه‌ها در حوزه علوم انسانی اسلامی نوشته شده را اضافه کنیم رقم بسیار بالای خواهد شد همچنین مجلات متعددی که دراین عرصه منتشر شده و قابل توجه است.

وی افزود: مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور کاری انجام داد و نمونه‌ای از آثار چند دستگاه معدود را در این حوزه در قالب نمایشگاهی برپا کرد که اکنون در شهر مقدس قم (جنب مدرسه فیضیه) قابل بازدید است؛ در تهران نیز نمایشگاهی از آثار در مدرسه مروی ارایه شده است و آثاری ارزشمند ارایه شده که جای تامل دارد؛ اما مساله‌ای که نباید از ذهن دور نگاه داشت اینکه انقلاب اسلامی روند علوم انسانی اسلامی را تسریع بخشید و قبل از انقلاب در برخی کشورها نظیر مصر و مالزی و اندونزی این دغدغه بود و کارهایی هم انجام شد، برخی کشورهای غیر اسلامی نیز دروس اسلامی ارایه می‌کنند، برای مثال برخی دانشگاه‌ها در لندن در رشته اقتصاد اسلامی دکترا می‌دهند، کسانی که کعبه‌شان غرب و احیانا انگلستان است ببینند که همین کشور در حد دکترا در عرصه اقتصاد اسلامی کار کرده است، اما اینجا برخی در ایران برای مقطع کارشناسی ارشد می‌گفتند اقتصاد اسلامی بینا رشته‌ای است، در حالی که علاوه بر آنچه که اشاره شد امروز در سطح دنیا بانکداری اسلامی در برخی از کشورها اعمال می‌شود.

آزادی تشریعی و تکوینی دو روی یک سکه هستند

به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، اولین پیش نشست همایش بین المللی حقوق ملت و آزادی‌های مشروع در منظومه فکری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای با موضوع “نسبت سنجی حقوق ملت و آزادی های مشروع با عدالت در منظومه فکری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای” با حضور آیت‌الله علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی و دکتر محمدجواد لاریجانی رئیس محترم پژوهشگاه دانش های بنیادی امروز در پژوهشکده شورای نگهبان با مشارکت پژوهشگاه برگزار شد.

آیت‌الله علی اکبر رشاد، در اولین پیش نشست همایش بین المللی حقوق ملت و آزادی‌های مشروع در منظومه فکری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای اظهار کرد: ما اصطلاحی داریم که به مفهوم “آزادی تکوینی” تعبیر می‌شود. این آزادی گاهی با “آزادی تشریعی” مقایسه می‌شود. در واقع، این یک مسئله مربوط به تکوین انسان‌هاست که آیا انسان تکویناً آزاد است یا مجبور. وقتی قائل به آزادی می‌شویم، به اختیار نیز اشاره داریم. کلمه “اختیار” یک سلاح کلامی و فلسفی است و این مفهوم موضوع بحث‌های کلامی و فلسفی است. بنابراین، دانش فلسفه و دانش کلام عهده‌دار بحث از این تلقی و این مقوله هستند.

وی افزود: اصطلاح دیگری که ممکن است مصطلح نباشد، اما به عنوان اصطلاح تعبیر می‌شود، “قیاس تغییر آزادی تکوینی” است. از این رو، می‌توان گفت که آزادی تشریعی در مقابل آزادی تکوینی قرار دارد. آزادی تکوینی به باطن انسان و وجود او مربوط می‌شود و به این می‌پردازد که چه کاری از او برمی‌آید و آیا در توانش هست یا نیست؛ در حالی که در آزادی تشریعی بحث این است که آیا فرد می‌تواند کاری را انجام دهد یا نه.

رئیس پژوهشگاه تصریح کرد:در این زمینه، شعر معروف مولانا را به یاد می‌آوریم: “گویی این کنم یا آن کنم، خود دلیل اختیار است ای صنم.” این شعر نشان‌دهنده مقوله اول یعنی آزادی تکوینی است.

وی ادامه داد: موضوع دوم که بخش عمده‌ای از بحث این نشست و سلسله پیش‌نشست‌ها و نهایتاً همایش بزرگ بین‌المللی خواهد بود، آزادی تشریعی است. آزادی تشریعی را می‌توان به دو قسم تقسیم کرد: آزادی درونی و آزادی بیرونی.

رشاد بیان کرد: آزادی درونی به رهایی و آزادی انسان در خوی و خصلت و کشش‌های درونی و جهات معنوی مربوط می‌شود. این نوع از آزادی موضوع علم اخلاق و عرفان است. از سوی دیگر، آزادی بیرونی عمدتاً به کنش‌های جوارحی انسان اطلاق می‌شود که رفتار او را در چهارچوب قواعد و ضوابط مدیریت می‌کند.

به گفته وی؛ برای تأکید بر مفهوم آزادی درونی، به کلام حافظ اشاره می‌کنم: “غلام همت آنم که زیر چرخ کبود ز هرچه رنگ تعلق پذیرد آزاد است.” این شعر در واقع سخن از آزادی درونی را به میان کشیده است. اگر انسان وابسته شود و گرفتار تعلقات گردد، آزاد نیست. وقتی درونش اسیر باشد، به تبع آن، بیرونش نیز اسیر خواهد بود.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی بیان کرد: اگر بخواهیم تصرفی در بیت حافظ داشته باشیم، می‌توانیم بگوییم: “غلام همت آنم که زیر چرخ کبود ز هرچه رنگ تحکم پذیرد آزاد است.”

وی افزود: آزادی دوم یعنی آزادی بیرونی، زمانی تحقق می‌یابد که فرد تحت فشار یا تحکم از بیرون قرار گیرد. در واقع، اگر ما تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار بگیریم، آزادی ما تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. بنابراین، ما دو مفهوم داریم که شبیه هم هستند اما در پیوند با یکدیگر یک مفهوم واحد از آزادی را تشکیل می‌دهند.

به گفته وی؛ آزادی را باید اصلاح کنیم؛ آن را به همان “آزادی درونی” تعبیر کنیم که ایهام دارد. آزادگی یک حالت، خصلت، خوی و وصف است که باید به آن توجه کرد.

رشاد عنوان کرد: در آموزه‌های دینی و تعالیم قرآن کارکردها و خدماتی برای رسول خدا ذکر شده است. ممکن است کسی به اعتبار اطلاق این فرقه از آیه‌ای بگوید که آن بزرگوار برده‌ها را آزاد کردند؛ زیرا آن‌ها گرفتار اسارت درونی بودند. ای بسا فردی در ظاهر آزاد باشد؛ اما در باطن تحت زنجیر تحکم باشد. پیامبر اعظم (ص) آمدند تا این زنجیرها را بشکنند، چرا که در جامعه‌ای که برده‌داری رواج فوق‌العاده‌ای داشت، اصولاً کسی برده‌داری را قبیح نمی‌دانست.

وی همچنین افزود: به نظر می‌رسد بر اساس قاعده سیاه که مایعات را غالباً می‌توانیم بر اساس آن فهم کنیم، مرحوم علامه طباطبایی نیز تقریباً بر مبنای تقلید از این قاعده در تفسیر المیزان بهره برده‌اند. ایشان عمدتاً با تمسک به سیاق آیات یک بخش از یک سوره و همچنین سیاق کلان قرآن به تفسیر قرآن پرداخته‌اند.

به گفته وی،اگر ملاحظه کنیم، قرآن کریم می‌فرماید: “الذین یتبعون الرسول النبی امی الذی یجدونه مکتوباً عندهم فی التورات والانجیل یأمرهم بالمعروف وینهیهم عن المنکر.” (آیه ۱۵۷ سوره اعراف) این آیه نشان‌دهنده این است که اهل انجیل و اهل تورات نیز نام مبارک رسول خدا (ص) را می‌شناختند؛ زیرا به نحو مکتوب در انجیل و توراتی که در آن عصر وجود داشت، ذکر شده بود.

رشاد گفت: به همین جهت، با اینکه این مسئله بارها در قرآن آمده است که نام حضرت در انجیل و تورات موجود است، هیچ یک از یهودیان یا مسیحیان نتوانسته‌اند انکار کنند. آن‌ها حتی تن به جنگ دادند؛ اما هرگز نگفتند که نام شما کجا آمده است. بنابراین، معلوم می‌شود که در نسخه‌های آن زمان در انجیل و تورات اوصاف ایشان ذکر شده بود و اینکه ایشان به عنوان پیامبر خاتم ظهور خواهند کرد.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ اسلامی بیان کرد: نسخه‌های فعلی تورات متاخر تنظیم شده‌اند و انجیل اصلی حوالی ۳۰۰ سال بعد از ظهور مسیح نوشته شده است. برخی معتقدند حدود ۳۰۰ انجیل مختلف وجود داشته که از میان آن‌ها چهار تا انتخاب و رایج شده است. به هر حال، تصرفاتی که فرمودید، پنج عمل و رفتار را سرلوحه کار خود قرار داده بود.

وی همچنین افزود: نهی از منکر با سردشت و حلال انگاشتن طیبات و حرام اعلام کردن حوائج، تعابیر بسیار گسترده‌ای دارد؛ مثلاً از لحم خنزیر حرام کرده‌اند یا فرض کنید میوه‌ها را حلال اعلام کرده‌اند. این عبارات بسیار وسیع هستند و یادم می‌آید که عقلانیت را جمع‌بندی می‌کنند. بنابراین نمی‌توان رو به یک مصداق یا نوع خاصی از اقلام آورد؛ مثلاً زنجیر یا حتی نظام برده‌داری که احیاناً رایج بوده است؛ بلکه همه اقلام شامل همه آنچه در آن روزگار بوده‌اند، مدنظر هستند.

رشاد بیان کرد: حال باید مطالعه تاریخی و جامعه‌شناختی انجام داد تا مطالب مربوط به شناختی کرد که چه بندهایی بر گردن مردم بسته بوده است؛ از خرافات و اوهام گرفته تا انگاره‌های غلطی که رایج بوده‌اند و مسلم قلمداد می‌شده‌اند. همچنین باید به اصالت‌های قومیتی، فرهنگی و اجتماعی توجه کرد؛ زیرا شرایط حقوقی وجود داشت که افرادی برده و کنیز قلمداد می‌شدند و در خانه‌ها یا مزارع کار می‌کردند.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ اسلامی تصریح کرد: نتیجه این تحریر محتوایی این آیه این است که پیامبر اعظم (ص) آمدند تا هر دو نوع یا همه انواع آزادی‌هایی را که می‌توان برشمرد با ضوابط برای بشریت آوردند و همه اسارت‌هایی را که متصور است، بنا داشتند که از بشریت بردارند. اما به نظر می‌رسد اگر بخواهیم انتخاب کنیم آیا اینجا مسئله آزادی‌های درونی است یا بیرونی، شاید بتوان گفت آزادی‌های درونی را حتی تقسیم‌بندی کرد؛ زیرا آزادی‌های بیرونی هم باز به دو قسم تقسیم می‌شوند.

وی بیان کرد: گاهی جوانه آدمی اسیر است؛ مثلاً فرض کنید فرد آزادی تفکر ندارد یا آزادی عقیده ندارد. همچنین جوانح آدم نیز اسیر هستند؛ یعنی آزادی بیان ندارد یا آزادی عمل ندارد. بنابراین، آزادی بیرونی هم به آزادی جوانی و آزادی جوارحی تقسیم می‌شود.

به گفته وی؛ از توضیحاتی که درباره این کلمات و تعابیر ارائه کردم، هدفم این است که بعداً بتوانیم تلقی روشنی از این اصطلاحات پیدا کنیم. قطعاً اساتید حاضر در جلسه نیز به این نکته توجه دارند. قبل از اینکه به مبنای رهبر معظم انقلاب بپردازم، غنای این سلسله نشست‌ها عمدتاً تحلیل ترقی‌ها و تعاریف و دیدگاه‌ها و نگرش‌های رهبر انقلاب خواهد بود.

رشاد عنوان کرد: در نگاه ما، این تقسیم‌بندی انجام گرفته و تمرکزی که صورت می‌پذیرد روی آزادی بیرونی، در نگاه دینی ما چنین نیست. این تقسیم‌بندی به لحاظ نظری درست است اما به لحاظ واقعی ناقص است؛ زیرا ساحت‌های مختلف در خارج با یکدیگر پیوند دارند. یعنی آزادی و آزادگی دو مقوله نیستند که کاملاً جدا باشند؛ بلکه اگر فردی آزادی داشته باشد بدون اینکه مبتلا به آزادگی باشد، چنین چیزی ممکن نیست.

وی افزود: اگر کسی مرزهای خود را نشناسد، از اصرار به خود تا اصرار به غیر مرتکب خواهد شد. این بدان معناست که نقض آزادی دیگران نیز نقض آزادی خودش خواهد بود. در تبیین ما در واقع دینی ما در اسلام، آزادی و آزادگی دقیقاً دو روی سکه‌ای هستند که ارزش واحد دارند؛ دو رویه دارند اما ارزش واحد دارند.

به گفته وی؛ این نکته را از بعضی آیات می‌توان استفاده کرد. آیه معروفی که ما معمولاً محدود معنی می‌کنیم یا ناقص آیه را معنی می‌کنیم، آیه‌ای از سوره زمر است؛ آیات ۱۷ و ۱۸. معمولاً از ذیل دو کلمه آخر آیه ۱۷ شروع می‌کنیم؛ اما آیه ۱۸ را کامل نمی‌خوانیم. دعای کاملش این است: “إنّما یؤمن باللّه من إذا ذُکِرَ بِهِ وَ قَلَبُهُ مُتَجَاوِزٌ إِلَی اللّه.” (آیه ۱۷ سوره زمر)

وی ادامه داد: این آیه نشان‌دهنده آن است که کسانی که از طاغوت پیروی می‌کنند، نه تنها طاغوت را عبادت نمی‌کنند؛ بلکه تسلیم تحکم‌هایی هستند که متوجه انسان می‌شود. عبادت طاغوت عبادت نیست؛ بلکه تسلیم شدن در مقابل طاغوت تحکم‌هاییست که متوجه انسان می‌شود.

رشاد عنوان کرد: بنابراین باید توجه داشت که اطاعت طاغوت ممکن است در بعضی فضاهای اجتماعی انصراف داشته باشد؛ قبل از اینکه به مواجهه با آزادی بیرونی بپردازیم باید به آزادی درونی توجه کنیم. هر دو باید مورد توجه قرار گیرند.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اسلامی بیان کرد: عبادت را بیان می‌کنیم و سپس عمدتاً به مسئله آزادی اندیشه و آزادی بیان می‌پردازیم. در واقع، تدعون احسنه در اینجا به معنای یتبعون است؛ یعنی در عمل، بهتر را می‌پسندند و می‌پذیرند. به لحاظ اندیشه، مقام عمل نیز مهم است. بنابراین، باید بگوییم که افرادی که صاحب فکر و عقل هستند، خردمندان واقعی‌اند.

وی افزود: به همین دلیل، یک اصل اساسی در حل مسئله آزادی سیاسی، اجتماعی، بیان و عقیده وجود دارد. این اصل اساسی این است که ما در جهان اندیشگی و به تغییر فرهنگی اسلامی باید توجه داشته باشیم که نمی‌توان آزادی را از آزادگی جدا کرد. این دو در پیوند با یکدیگرند و هر یک بدون دیگری ناقص و گاه اصلاً معدوم خواهد بود.

به گفته وی؛ نکته دیگری که باید مطرح کنم، نسبت آزادی‌های مشروع با حقوق و رابطه این دو با عدالت است. آزادی خود حقی است از جمله اساسی‌ترین حقوق بشر. در عین حال، آزادی تکلیف نیز به همراه دارد. انسان به لحاظ مفهوم تکوینی و همچنین مفهوم تشریعی خود مکلف است. زیرا اگر انسان آزاد نباشد، نمی‌توان او را مکلف دانست؛ چرا که انسان دست بسته نمی‌تواند تکلیفی داشته باشد. اگر فردی صاحب خرد و تشخیص نباشد، نمی‌تواند مکلف باشد.

رشاد بیان کرد: در حقیقت، حق و تکلیف با همدیگر ارتباط دارند؛ یعنی هر حقی تکلیفی بر عهده انسان می‌آورد و هر تکلیفی احیاناً حقی را موجب می‌شود. بنابراین، وقتی ما می‌گوییم آزادی‌ها با حقوق چه نسبتی دارند، باید توجه کنیم که این‌ها با عدالت پیوند دارند. بزرگ‌ترین حق انسان در عین حال بزرگ‌ترین تکلیف انسانیت نیز عدالت است.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی تصریح کرد: آزادی‌های مشروع و حقوق دو روی یک سکه‌اند و کاملاً در پیوند با یکدیگر هستند. کما اینکه عدالت مقوله‌ای است که مذهب به هم سنجش آزادی است؛ هم اعمال حق و هم انجام تکلیف. عدالت با گستردگی خود می‌تواند مجموع این‌ها را در یک چهارچوب حل کند.

به گفته وی؛ در این راستا، قاعده‌ای داریم که استاد محترم خسرو پناهی در کتاب بسیار ارزشمند و عمیق خود به آن پرداخته‌اند. قاعده «لا ضرر» یا اصل «لا ضرر» مبنای استدلال این قواعد است. داستانی که از ساحت مقدس رسول اعظم (ص) نقل شده است، به ما می‌آموزد که چگونه باید در این زمینه عمل کنیم.اجمالاً می‌دانید که کسی نخلی در باغستان یک انصاری داشت و بار آن باغ بر دوش او بود، در حالی که خانواده‌اش در آن باغ زندگی می‌کردند. این فرد مکرراً وارد حریم خصوصی آن خانواده می‌شد و به بهانه آبیاری درختان، مزاحم زندگی آن‌ها می‌گردید. انصاری شکایت به ساحت رسول خدا (ص) برد و گفت: «آقا! این شخص مزاحم زندگی ماست و من باید در حریم خصوصی خودم آزادانه زندگی کنم.»

وی ادامه داد: حضرت پیشنهاد دادند که درخت را از او بخرند یا به او چیزی بدهند تا او راضی شود، اما او نپذیرفت. در نهایت، حضرت فرمودند: «اذهب فقلعها» یعنی برو و درخت را بکن. سپس فرمودند: «لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام»؛ یعنی در اسلام هیچ ضرری وجود ندارد.

رشاد بیان کرد: به نظر من، قاعده «لا ضرر» یکی از قواعد فوق‌العاده کارآمد در این زمینه است. پس از این توضیحات، اشاره بیشتری نمی‌کنم؛ اما ظاهراً وقتی تمام ۲۵ دقیقه شد، فکر می‌کنم آقایان مرور کردند برخی از فقرات ایشان را که در مناسبت‌های مختلف بیان فرموده بودند.

وی افزود:به یاد دارم که ایشان سلسله بحث‌هایی را در نماز جمعه تهران مطرح کردند. همچنین در جلساتی که با حضور استاد محترم برگزار می‌شد، بحث آزادی یکی از موضوعات اصلی بود. این جلسات اندیشه راهبردی با برنامه‌ریزی دقیق تدارک دیده شده بود و مورد توجه قرار گرفت.

رشاد عنوان کرد: در اسلام، مبنای اصلی آزادی انسان توحید است. از هر زاویه که به توحید نگاه کنیم، پیوند آن با آزادی روشن است. خداوند ما را آزاد خلق کرده است؛ به تعبیر امام سجاد (ع)، در نامه ۳۱ خود به امام (ع)، این نکته را بیان می‌کند که خداوند تو را آزاد خلق کرده است. هیچ‌کس نمی‌تواند عبد غیر خدا باشد. اگر می‌خواهیم عبادت کنیم و توحید و صفات الهی را درک کنیم، عرفا اصطلاحی دارند که به آن “تخاصم” می‌گویند. این اصطلاح به ما کمک می‌کند تا رفتار خود را در چارچوب اسامی الهی تنظیم کنیم. هر اسم الهی با اسم دیگر در تعامل است و تجلی اسماء الهی نیز با حدود و ثغور مواجه است.

وی افزود:در واقع، تجلی الهی در هستی و رفتار انسان، تحت تأثیر احکامی است که خداوند متعال وضع کرده است. به همین دلیل، قاعده «لا ضرر» که پیش‌تر ذکر شد، در عبادت ما نیز تأثیرگذار است. عبادت چگونه باید باشد؟ در روایات از رسول خدا (ص) تقسیم‌بندی سه‌گانه‌ای از عبادت داریم. عبادت می‌تواند به سه دسته تقسیم شود: عبادت بردگان و بندگان یا افراد ترسو، عبادت تجار که به نوعی به فاکتورهای دنیوی وابسته‌اند، و عبادتی که از سر شکر یا از سر شناخت عظمت الهی و شایستگی خداوند برای عبادت انجام می‌شود.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی بیان کرد: این نوع عبادت باید با حرارت و عشق انجام شود؛ یعنی باز هم آزادی به امر توحید گره می‌خورد. آیه‌ای که در آن جلسه تلاوت شد، نشان می‌دهد که توحید فقط بحث عبادت مصطلح نیست، بلکه شامل اعتقاد به خدا و کفر به طاغوت نیز می‌شود. عبودیت خدا به معنای عدم عبودیت غیر خداست. در این راستا، آیه‌ای را تلاوت کردند که می‌فرماید: «کلمة سوا بینا و بینکم الله نعبد الا الله ولا نشرک به شیئا». استفاده زیبایی از این آیه کردند و فرمودند که آیه تصریح نمی‌کند که ما کسی را شریک قرار نمی‌دهیم، بلکه می‌گوید هیچ شیئی را شریک قرار نمی‌دهیم. واژه «شی» در ادبیات عرب به معنای همه چیز است؛ از ثروت گرفته تا قدرت.

وی بیان کرد: این آیه پیامبر (ص) را مأمور می‌کند تا به مسیحیان بگوید: «بیایید بر سر مشترکات خود بایستیم؛ یعنی توحید». پس از آن، باید توجه کنیم که عبادت جز خدا را نکنیم و شرک نورزیم؛ نه به هیچ کس و نه به هیچ چیز، حتی اگر آن چیز سنگ یا بت باشد. حاصل بحث این است که ما باید مجموعاً آزادی و آزادگی را در پیوند با یکدیگر مطالعه کنیم. اگر ما آزادی بیرونی را در چارچوب ضوابطی که توحید را محقق می‌سازد و انسان را ملتزم به توحید نگاه می‌دارد، نبینیم، آن آزادی واقعی نخواهد بود و عملاً چنین آزادی‌ای محقق نخواهد شد.

حضور ملت ایران در راهپیمایی عظیم 22 بهمن حکایت از خودآگاهی عمیق تاریخی و سیاسی و بصیرت ژرف و گسترده آنها دارد

مواضع صحیح رئیس جمهور در قبال سخنان رهبری پیرامون مذاکرات بیهوده، قابل تقدیر است/ حضور ملت ایران در راهپیمایی عظیم 22 بهمن حکایت از خودآگاهی عمیق تاریخی و سیاسی و بصیرت ژرف و گسترده آنها دارد
رئیس شورای حوزه‌های علمیه‌ی استان تهران گفت: مواضع صحیح مسئولان و رئیس جمهور در قبال سخنان رهبری پیرامون مذاکرات بیهوده، قابل تقدیر است.
آیت الله علی اکبر رشاد در ابتدای درس خارج در جمع طلاب حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران با تقدیر از حضور حماسی مردم در راهپیمایی 22 بهمن اظهار داشت: قدردانی می‌کنیم از مردم وفادار و حق شناس و متین و انقلابی کشور که به رغم کسری‌ها و کژی‌ها و کوتاهی‌ها و علی رغم مشکلات، در اصل و اساس انقلاب و نظام و ولایت و التزام به منافع و مصالح ملی و اسلامی و جبهه مقاومت پایدار هستند.
وی بیان کرد: ملت شریف ایران هیچ گاه تردیدی به خود راه نمی‌دهند و عندالزوم در صحنه حاضر هستند؛ روز گذشته نیز این ملت در سراسر کشور با اجتماع میلیونی در جشن پیروزی انقلاب در آستانه چهل و هفتمین بهار پیروزی حضور یافتند و حماسه آفریدند و فریاد زدند و وفاداری خود را به نمایش گذاشتند و پشتیبانی خود را از منویات ولایت نشان دادند و نیز عملا اقتدار نظام اسلامی را به نمایش گذاشتند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: این ملت عزیز شعارهایی که دادند و کلماتی که از زبان یکان یکان آنان در این اجتماع بی نظیر و تاریخی در جهان صادر شد از عمق جان آنها نشات گرفته است.
وی تصریح کرد: نکاتی که حکایت از خودآگاهی عمیق تاریخی و سیاسی و بصیرت ژرف و گسترده آنها نسبت به مسائل جهانی و اصلی و منافع ملی و اصول و مبانی انقلاب و مواضع اصولی انقلاب اسلامی داشت حاکی از این بود که این مردم از یک رشد فوق العاده ای برخوردار هستند.
آیت الله رشاد خاطرنشان کرد: ما در جهان امروز نظیر ملت ایران را سراغ نداریم و هیچ یک از ملل جهان به این اندازه آگاهی و بصیرت و فاداری و تشخیص دقیق و موضع گیری صحیح و حساسیت و جدیت در مصالح و منابع ملی و دینی ندارند و هیچ ملتی با ملت ما قابل مقایسه نیست.
وی تاکید کرد: در سراسر جهان نظیر این راهپیمایی وجود ندارد و نیم قرن است که مردم وارد عرصه سیاست شده اند و در کنار رهبرانشان و مراجع تقلید و بنیانگذار جمهوری اسلامی و رهبر معظم انقلاب در مدیریت سی و چند ساله و هدایت جبهه مقاومت بلکه هدایت جبهه مستضعفین در سراسر جهان علیه مستکبرین ایستاده و ایستاده اند.
وی اظهار داشت: ما در دنیا هیچ رویدادی به عظمت رویداد و حضور حماسی مردم ایران حضور حماسی سالانه مردم ایران در صحنه را سراغ نداریم؛ معمولا در حوادث و اتفاقاتی که می افتد مردم برخی از کشورها حساس می شوند یک سال حضور پیدا می کنند و یکی دو بار حضور دارند و بعد منقطع می شود اما مردمی که حدود 50 سال است همچنان پای کار آرمان ها و مبانی انقلاب و مواضع نظام ایستاده اند این خیلی با ارزش و بی نظیر و بی بدیل است خدا کند مسئولان و مدیران کشور ما به این درک رسیده باشند که باید قدر این مردم را بدانند و سر از پا ناشناخته به این مردم خدمت کنند.
آیت الله رشاد بیان کرد: جا دارد پیرو رهنمون های قاطع و شجاعانه و هوشمندانه و خردمندانه رهبر معظم در مساله مذاکره بیهوده و بلکه پر خسارت با مستکبران و به ویژه آمریکا و مواضع خوبی که مسئولین محترم گرفتند تشکر کنیم همچنین از رئیس جمهور محترم نیز به دلیل مواضع صحیحی که در قبال رهنمون های انقلاب اتخاذ کرد قدردانی می کنیم.

22 بهمن، شاخص‌ ارزیابی اقتدار نظام جمهوری اسلامی و عزم و نشاط و روحیه انقلابی گری مردم است

آیت الله رشاد:

پیشنهاد ما به ترامپ، انتقال رژیم جعلی اسرائیل به مناطق رها شده آمریکاست/22 بهمن،شاخص‌های ارزیابی اقتدار نظام جمهوری اسلامی و شاخص عزم و نشاط و روحیه انقلابی گری مردم است

رئیس شورای حوزه‌های علمیه‌ی استان تهران گفت: پیشنهاد ما به ترامپ، انتقال رژیم جعلی اسرائیل به مناطق رها شده آمریکاست.

آیت الله علی اکبر رشاد در جمع طلاب با گرامیداشت چهل و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و دهه فجر و اعیاد شعبانیه و عید بزرگ میلاد ولی عصر(عج) ابتدا در مورد سخنان اخیر رئیس جمهور آمریکا اظهار داشت:در مورد پیشنهاد احمقانه‌ای که رئیس جمهور دیوانه امریکا داده مبنی بر اینکه دو میلیون نفر جمعیت غزه را به کشورهای مختلف منتقل کنند، در برابر آن می‌توان پیشنهاد معقولی داد اینکه آنهایی که آمدند و سرزمین فلسطین را غصب کردند باید منتقل شوند.

وی با اشاره به پیشنهاد ما به ترامپ، انتقال رژیم جعلی اسرائیل به مناطق رها شده آمریکاست عنوان کرد:بهترین جا این است که اسرائیلی‌ها به امریکا منتقل شوند، به ویژه اینکه مناطق رها در امریکا سرسبز و دارای آب زیاد است و محیط خوبی برای کشاورزی و زندگی دارد و اگر این‌ها منتقل شوند، کل منطقه امن می‌شود.

آیت‌الله رشاد بیان کرد: بر فرض محال که ممکن و معقول باشند مردم غزه را منتقل کنند، اما غده سرطانی اسرائیل سر جای خودش است، پس مشکل مردم غزه نیستند مشکل این غاصبین و باند جنایتکاری است که اسم جعلی به عنوان رژیم و دولت اسرائیل دارند که تعابیری دروغین است.

وی تصریح کرد: مشکل این جاست که اگر ترامپ عقل می‌داشت و می خواست منصفانه حرفی بزند که دنیا بپذیرد به جای این سخن مضحک باید می گفت ما کمک می‌کنیم به خصوص غربی‌ها و انگلیسی‌هایی که این باند جنایتکار را به منطقه آوردیم خودمان نیز آنها را به نقاط دیگر و خصوصا به آمریکای شمالی و ایالات متحده آمریکا منتقل می‌کنیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: سخن ترامپ، نه معقول و نه مشروع و نه ممکن است و نه مردم قهرمان غزه و فلسطین زیر بار چنین زورگویی می‌روند، حقیقت این است که آنها می‌خواهند بخش کوچکی از فلسطین که مانده را اشغال کنند و به نام انتقال و مهاجرت می‌خواهند مردم را از سرزمین‌شان اخراج و باقی ماننده اراضی را اشغال کنند.

وی افزود: آن ها با جنگ نتوانسته‌اند مردم را از سرزمین‌شان دور کنند و می خواهند با حیلت و فریب نیت پلیدشان را عملی کنند، چنین اتفاقی نخواهد افتاد و این سخن ترامپ موجب اتحاد مخالفین امریکا شد و اکثریت کشورها و ملل و نخبگان در سراسر جهان این حرف مضحک و احمقانه ترامپ را به استهزا گرفتند و محکوم کردند.

آیت‌الله رشاد با گرامیداشت 22 بهمن نیز عنوان کرد:گاهی گفته می‌شود که هر سال 22 بهمن مهم و خطیر و شرایط حاد است و مردم باید حضور داشته باشند، می‌گویند 45 سال است که این حرف را می‌زنیم، بله، علت این است که رویداد راهپیمایی 22 بهمن، برای جهان مهم است.

وی بیان کرد: همه ساله 22 بهمن برای جهان و امریکایی‌ها مهم است؛ اخباری که در برخی سالها می‌شنویم که گاهی ریاست جمهور آمریکایی مستقیم می‌نشینند و راهپیمایی 22 بهمن را رصد می‌کنند که جمعیت چه میزان وشور و حال مردم چگونه است، اینکه امسال و سال بعد مهم باشد نیست راهپیمایی 22 بهمن همه ساله مهم است.

مؤسس و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی تصریح کرد:علت اهمیت این رویداد این است که راهپیمایی 22 بهمن یک شاخص برای دنیا و قدرت ها و مخالفین و هواداران ما در جهان و یک شاخص است و آنها قدرت و نفوذ و نشاط ملت و عزم و اراده پولادین مردم را با راهپیمایی 22 بهمن می سنجند و تعبیر می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: لذا راهپیمایی 22 بهمن همه ساله مهم است و یکی از مهم‌ترین شاخص‌های ارزیابی اقتدار و نفوذ و محبوبیت و مقبولیت نظام جمهوری اسلامی و شاخص عزم و اراده و شور و نشاط و روحیه انقلابی گری مردم ایران است، به این جهت همه ساله مهم بوده و امسال نیز مهم است.

آیت‌الله رشاد گفت: به خصوص در اوضاعی که این‌ها سعی کرده‌اند بگویند بعد از اشغال سوریه، دست ایران و جبهه مقاومت بسته شد و سپس تحلیل می‌کنند ایران ضعیف شد این طور نیست ایران این قدر قوی است که جریان‌های پلید و دولت های پست از امریکا و اروپا گرفته تا دولت های مزدور و سر سپرده منطقه دست به دست هم داده اند که اسد را ساقط کنند و آن هم در غیاب ما ساقط کردند.

وی افزود: اگر اسد همانند دوران داعش این عقل را داشت و استمداد می‌کرد ما اجازه نمی دادیم 3500 نفر کشور را به آن گستردگی اشغال کنند، آن‌ها نخواستند و ما وارد نشدیم و قانونا هم نمی‌شد وارد شد و بدین گونه در غیاب ایران، اسد و سوریه سقوط کرد.

رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران اظهار داشت:اینکه گفته می‌شود ما آن چه سرمایه گذاری کردیم از دست رفت این طور نیست ما بزرگترین خطر را از سر منطقه رفع کردیم، خطر داعش خطری نبود که بشود از آن صرف نظر کرد چون کل منطقه را تهدید می‌کرد، داعش در قدم اول می‌خواستند دولت عراق و شام درست کنند و رسما می‌گفتند نوبت به مناطق دیگر و ایران می‌رسد، داعش می‌خواست خلافت جهانی غاصب را در کل جهان اسلام از نو احیا کنند.

وی بیان کرد: با کاری که ایران و شهید سلیمانی و رزمندگان ایرانی و مستشاران ایرانی و رهبران جبهه عالی مقاومت انجام داد داعش نابود شد و این به معنای از بین بردن خطر تهدید عظیمی بود که بر سر ملت‌های مسلمان بود، این بار که خطر هیئت تحریر‌الشام و فرقه‌ها و گروهک‌ها مطرح شد، این‌ها بسیار ضعیف‌تر از داعش هستند و اصا توان تحریرالشام قابل مقایسه با داعش نیست و به سادگی می‌شد موضوع را حل کرد و اجازه نداد این‌ها سوریه را اشغال کنند.

آیت‌الله رشاد عنوان کرد: این محاسبه غلطی که اسد کرد و حماقتی به خرج داد و اینکه نا امید بود و خودش را باخته بود و مثل دفعه قبل که می خواست رها کند و ما گفتیم بماند و پیروز می شود اما این بار به ما مراجعه نکرد وگرنه این اتفاق نمی افتاد، اما تحریرالشام بسیار ضعیف تر از داعش هستند و با این وضعیت پیش نمی روند .

وی اظهار داشت: به هر حال در شرایط فعلی منطقه را توهم امریکا و اروپا و کشورهای همسایه سوریه و برخی کشورهای مزدور و سازش پذیر و ذلت پذیر اسلامی گرفته، حضور مردم ایران در صحنه بسیار می تواند تعیین کننده باشد؛ همان طور که دیدار رهبران حماس با رهبری اتفاق بزرگی به حساب می آمد و دنیا فهمید ایران همچنان مرجع و ملجا مردم فلسطین است و آنها پیروزی هایشان را از ایران می دانند و رسما آمدند و تشکر و اعلام وفاداری کنند و این عرصه جدیدی در عرصه مقاومت بود در هر صورت بر مردم لازم است که 22 بهمن با شور و حال و نشاط مضاعفی در صحنه حاضر شوند و با فریاد و خروش پاسخ یاوه گویی ها را بدهند و توهم تضعیف ایران را با عمل و قدرت و حماسه آفرینی اجتماعی بدهند.

تاریخگزاری شگفت، از وجوه اعجاز قرآن است

آیت الله علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی که دانشنامه قرآن و تاریخ ذیل نظر او تدوین شده است، این دانشنامه را اثری فاخر و گرانمایه توصیف کرد و گفت: قرآن اقیانوسی کران‌ ناپیدا با عمق و ژرفایی ناشناخته است و کسی نمی‌تواند ادعا کند که به عمق این اقیانوس دست پیدا کرده است.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اینکه جمع قابل توجهی از فضلا و اساتید در خدمت تدوین دانشنامه قرآن و تاریخ بوده‌اند، گفت: شورای علمی دانشنامه جمعه‌ها یک هفته در میان از قبل از طلوع آفتاب تا اذان ظهر را وقف این کار کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه دانشنامه امام علی (ع) طی ۲۰ ماه به پایان رسید، افزود: طبیعت کار دانشنامه قرآن و تاریخ و فرآیند آن آهسته و کند است، با این حال اگر امکانات بیشتری مهیا بود در زمان کوتاه‌تری می‌شد آن را به سرانجام رساند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به ابعاد گوناگون اعجاز قرآن اشاره کرد و گفت: در جزیرةالعرب مجموعا ۲۳ نفر کتابت می‌دانستند، لذا صدور این حجم از معارف حکمی و الهیاتی از سوی پیامبر اسلام (ع) به بشریت یک اعجاز است.

آیت الله علی اکبر رشاد همچنین افزود: اعجاز قرآن در علوم پایه و کیهان‌شناسی فوق‌العاده است. در حوزه پزشکی نکات شگفت‌آوری دارد. اعجاز ادبی و بلاغی،‌ نظام‌مندی و انسجام درونی و بیرونی قرآن از وجوه دیگر اعجاز آن است.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تاکید بر اینکه حیثیت پیوسته و توسعه‌یافتگی معنایی قرآن و زایش محتوایی آن که هیچ حد یقفی ندارد نیز از جنبه‌های اعجاز قرآن است، گفت: وجوه فنی و هنری قرآن از جمله نحوه ارائه داستان حضرت یوسف (ع) و همچنین اثربخشی شگفت‌آور قرآن برای کسی که به آن دل بدهد نیز از وجوه اعجاز قرآن است.

آیت الله رشاد یکی از وجوه کمتر پرداخته شده اعجاز قرآن را وجه تاریخ‌گذارانه آن دانست و گفت: ارائه تاریخ طوفان نوح که قرآن در آن از هزاران سال پیش گزارش می‌کند در حالی که تاریخ مکتوبی وجود نداشته است و یا ماجرای فرعون از این جمله است، لذا ‌مناسب است که در این وجه از اعجاز قرآن تامل بیشتری شود.

وی وجوه اعجاز قرآن را اینگونه برشمرد: ۱.ژرفايی حکمی ـ الاهیاتی؛ ۲. علمی (علوم پایه، کیهان‌شناسی و …؛ ۳. پزشکي و زیست‌سناسی؛ ۴. ادبی ـ بلاغی؛ ۵. نظاممنديی (انسجام درونی و برونی)؛ ۶. ظرفیّت معنايی و معنادهی لایقفی(وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ) ۷. هنری؛ ۸. اثربخشی خارق العاده؛ ۹. معارف غیبی و پیشگویی؛ ۱۰. تاریخگزاری (گزارشهای تاریخی دور و دقیق از وقایعی که بشر بدانها دسترسی ندارد)