سوء اخلاق برخی نامزداها، در فعالیتهای انتخاباتی، بهترین دلیل عدم صلاحیت آنها نزد مردم است

آیت الله علی اکبر رشاد در آستانه سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری؛
سوء اخلاق برخی نامزداها، در فعالیتهای انتخاباتی، بهترین دلیل عدم صلاحیت آنها نزد مردم است/
مساله مهم اکنون حضور حماسی و حداکثری پای صندوق های رای است.

آیت الله علی اکبر رشاد در اول درس خارج فقه السیاسه، که در مؤسسه‌آموزش عالی امام رضا (ع) تهران برگزار می‌شود، با اشاره به فعالیتهای انتخاباتی برخی نامزداها، ضمن هشدار به مسؤولین، به بیان برخی تذکرات اخلاقی پیرامون رفتارهای انتخاباتی پرداخت.

نگرانی از زوال اخلاق و لطمه به حیثیت نظام در مناظره های انتخاباتی
رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران اظهار داشت: همیشه وقتی نزدیک انتخابات می شود شخصاً از اوضاع نگران می شوم؛ نگرانی من از جهت سیاسی نیست بلکه از حیث اخلاقی است، بنده نگران اخلاق جامعه و حیثیت نظام و انقلاب می شوم؛ متاسفانه مدتی است در این دوره های اخیر با رفتارهای انتخاباتی نوعاً غیر اخلاقی، آثار سوء در وجهه کشور و نظام و انقلاب اسلامی بر جای می ماند، مخصوصاً در سخنرانی هایی که بعضی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری دارند یا شیوه ای که مناظرات برگزار می شود وضعیت بسیار اسف انگیز و فاجعه باری را شاهد هستیم.
وی افزود: بعضی از نامزداها بسیار اخلاقی، شرعی، متین و موقر عمل می کنند، اما شاهد بودیم و به خاطر داریم طی این دو سه دوره اخیر برخی از نامزدهای ریاست جمهوری مع الاسف در مقیاس ملی و بعضی در انتخابات مجلس شورای اسلامی در مقیاس استانی و محلی رفتارهایی انجام دادند و گفتارهایی از آنان سر زد که بعضاً خلاف اخلاق، خلاف شرع بَیِّن، خلاف قانون و در نهایت جرم قلمداد می شود. به حریف و رقیب خود توهین می کنند و قبح توهین به غیر را در کشور از بین می برند، به رقیت خود تهمت می زنند و دروغ می بندند و قبح دروغ را از بین می برند، وعده دروغ می دهند، با علم به اینکه می دانند آن وعده هرگز عملی نخواهد شد یا از عهده آنان بر نمی آید و از شئون رییس جمهور و یا نماینده مجلس نیست، به شیوه هایی متوسل می شوند که نظر عده ای عامی را جلب و رای ایشان را به یک تعبیر خریداری می کنند، یا در مناطق دور افتاده با هدیه دادن و پذیرایی های غیر متعارف می خواهند رای افراد را جذب صندوق خود کنند، افشای اسرار غیر می کنند و خطای ناآشکار آنان را افشاء می سازند در حالی که گاه این افشاء در حد افشای فحشاء قلمداد می شود.

سوء اخلاق، نشانه عدم صلاحیت نامزدها نزد افکار عمومی است
رییس و موسس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه اگر اتهاماتی که آنها نسبت به یکدیگر می دهند صحیح باشد افشا کننده صلاحیت شرکت در انتخابات و تکیه زدن بر مسند مسئولیت را ندارد، گفت: تخریب ها انجام می شود و اذهان مردم مشوش می شود، مگر تشویش اذهان عمومی جرم نیست؟ افراد یکدیگر را تخریب می کنند، چهره یکدیگر را مخدوش می سازند بعد مدتی همین افزاد مسوول می شوند! وقتی نامزدها بدون رعایت موازین شرعی و اخلاقی یکدیگر را تخریب کردند بیانگر فساد است، عده ای این طرف و عده ای دیگر طرف مقابل را متهم می کنند، این اتهامات را که کنار هم قرار می دهیم غیر از این است که ناصالح بودن برخی از این افراد معلوم می شود.
اگر فرد عادی در جامعه نسبت به مقامات و مسوولان امر غیرواقعی را اشاعه می کند، از او با عنوان تشویش عمومی و آزار اذهان عمومی شکایت می شود و وی را محکوم می کنند؛ اما نمی دانم چرا برخی از اتهاماتی که نامزدها نسبت به یکدیگر می زنند و در سطح وسیع باعث تشویش عمومی می شود مجازات ندارد؟!
آیت الله رشاد تصریح داشت: نوع دروغ ها و تهمت هایی که زده می شود و نوع تخلفات شرعی و اخلاقی که صورت می گیرد بسیار شدیدتر و غلیظ تر و وسیع تر از تخلفات شرعی و اخلاقی است که بعضی ها مرتکب شده و مجازات می شوند، رواج بد اخلاقی اجتماعی دهشتناک و وحشتناک از آثار سو این دوره ها است، وقتی مردم مشاهده می کنند برخی چهره ها و شخصیت های شناخته شده کشور چنین نسبت های بدِ اخلاقی به یکدیگر می دهند و توهین می کنند خواه ناخواه و قهراً این رویه و طرز مواجه با غیر در جامعه موجه می شود و قبح آن از بین می رود بلکه در بین آحاد و اقشار مختلف جامعه رسوب می کند و تبدیل به فرهنگ می شود، بسیاری از این رفتارها خسارت بار است و غیر از این چهره جمهوری اسلامی نزد جهانی مشوش می شود.
بعضی از رفتارها قطعاً خلاف شرع بَیِّن است، نظام این را باید بررسی کند. باید این آحاد، آفات و خسارت های جبران ناپذیر محدود شود، یکی از آنها این است که ضوابطی گذاشته شود تا نامزداها در نطق های انتخاباتی آن ضوابط و اصول را رعایت کنند. نامزدها برنامه های خودشان را ارائه کنند نه اینکه به رقیب خود ناسزا گفته و تهمت بزنند. طبیعی است که مردم به برنامه نامزدها رای بدهند نه به بداخلاقی و بد دهنی آنان. البته افکار عمومی از این رفتارها متنفر هستند.

اهمیت نظارت بر رفتار اخلاقی نامزداها
این استاد حوزه های علمیه همچنین تصریح داشت: نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی بدانند این شیوه ها در مجموع به نفع آنان نخواهد بود و در آرای آنان تاثیر منفی می گذارد، اگر گفته شود این شیوه های غیر شرعی و غیر انسانی به نفع آنان است معلوم می شود کسانی به آنها رای می دهند که رای آنان منطقی و عقلانی نیست و شاید رای، رای ناپاک است، رای به آنکه ناسزاها قبیح‌تر و تهمت های عمیق تری داد و گزنده تر حرف زد از روی خرد و مصلحت اندیشی نیست. کسی با چنین آرایی سِمتی احراز کند آیا این سمت اخلاقی است؟ ضوابطی باید برای مناظرات، تجمعات و نطق هایی که نامزداها برگزار می کنند وجود داشته باشد حتی ناظرانی گماشته شود تا بر مناظرات نظارت کرده و به طرف های مناظره تذکر دهند.
افراد در این مناظرات باید خدمات و برنامه های خودشان را ارائه کنند و وعده های قانونی قابل اجرا بدهند مشکلات را تبیین کنند و راهکار خودشان را برای رفع مشکلات بیان کنند. این مهم مکرر از سوی رهبر فرهیخته انقلاب هم ابراز شدهز است. دردمندی و راهکارشان را در زمینه رفع مشکلات معیشتی مردم ارائه دهند، انتظام و التزام خود نسبت به دین، اخلاق و حیثیت ملی را بیان کنند و بگویند در رفع مشکلات ملی و فرهنگی چه اقداماتی می خواهند انجام دهند. جمعی باید باشد که در مناظرات و تبلیغات انتخاباتی نمره اخلاقی به نامزدها بدهند تا مردم بدانند به یک فرد متخلف رای می دهند یا متخلق.
رییس شورای حوزه های علمیه استان تهران با بیان اینکه بعضی از نامزداها با رفتارهایشان اصل نظام را تخریب می کنند گفت: برخی نامزداهای ریاست جمهوری و مجلس، حتی اساس انقلاب و رهبری و نهادهای قانونی کشور را زیر سوال می برند تا رای بیاورند آیا این رای پاک است؟ مراقب قیامت و شخصیت خود باشید. این رفتارها و اخلاق های غیر مشروع آیا صلاحیت نامزداها را زیر سوال نمی برد؟ آیا نباید در بعضی از سمت ها شرط عدالت قرار داده شود؟ کسی که نامزد منصب ریاست جمهوری نظام جمهوری اسلامی ایران می شود که تحت اشراف یک مرجع و فقیه متقی اداره می شود آیا نباید رییس جمهورش عادل باشد؟ آیا می شود چنین رییس جمهوری رفتارهایی انجام دهد که محرز شود او دیگر عادل نیست؟ آیا کسی که انبوه اختیارات را در مقیاس ملی دارد و ظرفیت های فوق العاده و امکانات فوق العاده ملی در اختیارش است عادل باشد؟ آیا اصولاً ما شانی مهمتر از این داریم که شرط عدالت بر آن مترتب نشود؟

ضرورت حضور در پای صندوق های رای
مسوولیت اجرای انتخابات وظیفه خطیری است و باید رهنمودهای حضرت امام را در مراعات قوانین و ضوابط مورد توجه قرار دهیم و رهنمودهای مقام معظم رهبری را در نظر داشته باشیم و حرمت و حریم اشخاص را رعایت کنیم و به ضوابط پایند باشیم.
مردم بدانند اول مساله مهم کشور و جامعه حضور حماسی و حداکثری پای صندوق های رای است قبل از آنکه غم انتخاب اصلح خورده شود باید غم حضور حداکثری را بخوریم. همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند و ایشان مصرّ و معتقد هستند که حضور حماسی و پرشور مردم و حضور حداکثری اقشار مختلف را تامین کنیم این اعتبار نظام را افزایش می دهد به مسئولان نظام اطمینان قلبی می دهد، حیثیت کشور را بالا می‌برد، تهدیدات را خنثی میکند، اقتدار ملی را بالا برده و افزایش می دهد. این باید اول مسئله ما باشد به جای اینکه تلاش کنیم مثلاً نامزد مورد نظر ما رای بیاورد اول فکر کنیم که چه کنیم اکثریت مردم پای صندوق بیایند به جای اینکه بیشتر در اندیشه این باشیم که بین دو نامزد صالح و اصلح حتی اصلح رای بیاورد نه صالح اول سعی کنیم همه را پای صندوق رای بیاوریم و البته که ثانیاً آن‌وقت باید انتخاب اصلح مورد اهتمام باشد البته که باید برای رای نیاوردن افراد احیاناً و احیاناً ناصالح هم تلاش کنیم البته از راه قانونی و از راه اخلاقی و به شیوه اخلاقی و با رعایت جهات شرعی؛ انتخاب اصلح بسیار بسیار مهم است ولی قبل از انتخاب اصلح باید بر حضور حداکثری مردم اهتمام داشته باشیم و مهمترین و حساس ترین و خطیر ترین انتخابات، انتخابات ریاست جمهوری است و به مردم عزیز جوان های حزب اللهی و مومنین و متدینین و دلسوزان جامعه و نخبگان و دانشگاهیان و حوزویان عرض می کنم رهنمودهای رهبر معظم انقلاب را طابق النعل بالنعل جزء به جزء مو به مو توجه کنیم و پیگیری کنیم ایشان تاکید فرمودند سعی کنیم دولتی انقلابی روی کار بیاید دولتی عدالت گرا روی کار بیاید دولتی فسادستیز روی کار بیاید دولتی دشمن ستیزی روی کار بیاید دولتی که در مقابل دشمن نرمی میکند تواضع میکند کوتاه می آید روی کار نیاید دولتی معتقد به توان داخلی و ظرفیت های داخلی روی کار بیاید عملاً به ظرفیت‌های لایزال و پایان‌ناپذیر داخلی در جنبه های مختلف معتقد و ملتزم باشد دولتی جوان و با نشاط سر کار بیاید افرادی که سنی از آنها گذشته بعضی از آنها احیاناً به لحاظ اداری بازنشسته هستند یا باید بازنشسته شده باشند دیگر بالاخره عقلا به این فکر کرده اند که افراد بازنشسته باید بروند بازنشسته شوند فراغت بیشتر داشته باشند، در مسندهای مشاوره و مشورت قرار گیرند یا به کارهای عمومی بپردازند و افراد جوان و پرتوان و بانشاط و کارآمد و البته کاردان و البته کار دیده و البته فهیم و کاربلد کار را به دست بگیرند خب ما داریم می‌گوییم کارمندی که به سن ۵۵ و ۶۰ سال می رسد کار کارمندی را زمین بگذارد آن وقت مثلاً کار ریاست جمهوری یا کار وکالت مجلس یا کار شورای شهر کم از کارمندی است؟ آیا در آنجا نباید این جهات رعایت شود؟ لااقل به‌مثابه ترجیح افراد جوان‌تر؟ خب این فردی که سنی از او گذشته دست خودش نیست اکثراً حال و حوصله کار جدی و فشرده ندارد. افراد متمکن متمول اشرافیت‌گرایی که زندگی اشرافی دارند این‌ها درد مردم را نمی فهمند نمی توانند درد مردم را درک کنند ممکن است بگوییم مقصر هم نیستند اگر در اصل فراهم آوری ثروت مقصر نبوده باشند اما دیگر حال و روز آنها همین است روحیه آنها همین است نمی توانند درد مردم را درک کنند در اسرار روزه ماه مبارک رمضان گفته شده برای اینکه گرسنه بمانید که درد گرسنگان را بچشید و بکشید و بفهمید خب کسی که گرسنگی نمی کشد و همه چیز برای او در حد اعلا و فراتر از حد ضرور همیشه فراهم است این در خانواده هایی را که می روند از درب قصابی پی و چربی می خرند یا احیاناً با خواهش آنها را بدون پرداخت پول دریافت می‌کنند می‌برند در آب جوش آنها را آب می کنند و در آن نان خرد می کنند و می دهند بچه های شان بخورند؛ کجا کسی که همه روزه در همه وعده ها بهترین غذاها را با قیمت های بالا می خورد می تواند درک حال و روز چنین خانواده‌ها و چنین افرادی را داشته باشد؟ آن وقت تا انتظار داشته باشیم مشکل معیشت مردم را حل کند؟ کسی که در خانه‌ای ساده زندگی می‌کند از امکانات عادی مطابق شأن عرفی آن نه شان اشرافی آن استفاده می کند این می تواند درد مردم را درک کند مردم اینجور افرادی را انتخاب کنند.

وظیفه علما در تبیین انتخابات و دعوت حضور حداکثری پای صندوقدار رای
راهبری سیاسی، رسالت اصلی حوزه های علمیه در ایام انتخابات
آیت الله رشاد در پایان تصریح داشت: علما، فضلا، مدرسان حوزه های علمیه و طلاب انقلابی شانتیت و رسالتی دارند و این آنکه ابتدا این بزرگواران باید دین را بفهمند و به مردم انتقال دهند، جامعه را راهبری اجتماعی و سیاسی کنند و دیگر اینکه خدمات اجتماعی به مردم اراده دهند. مردم اگر از برخی مسوولان دل بکنند و مایوس شوند نباید از علما و حوزه های علمیه دل ببرند و مایوس شوند.
یکی از وظایفی که رهبر انقلاب بیان فرمودند راهبری اجتماعی و سیاسی است؛ بنابراین علما و حوزه های علمیه باید در حد راهنمایی فعالیت کنند و در نزاع های کف خیابان و حزبی نباید ورود کنند. حوزه حزب نیست اما رسالت و شانیت راهبری و روشنگری دارد و مانند حزب در نزاع های حزبی و در چالش های زنده باد و مرده باد احزاب شرکت نمی کند اما شاخص ها و رهنمودهای امامین انقلاب را به خوبی و سادگی می کند تا توجه مردم را به این رهنمودها جلب شود؛ بنابراین اگر این رهنمودها درست تبیین شود مردم به راحتی می توانند مصداق را پیدا کنند.
ملت ایران نسبت به سایر ملل بسیار باهوش هستند و چنانچه شاخص ها خوب و بی طرفانه بیان شود به راحتی راه را می یابند و این رسالت حوزه های علمیه است. حوزه های علمیه نسبت به انتخابات بی تفاوت نباشند و رسالت شرعی خود را با موازین شرعی، اخلاقی و شانی انجام دهند.