آیتالله رشاد:
طوفان الاقصی، پیچش تاریخی است که چرخشی در منطقه و مداخلات جهان ایجاد میکند/ اخلاق بلا شریعت و شریعت بلااخلاق معنا ندارد/ امروز به صدها مجتهد برای گره گشایی از مشکلات کشور نیاز داریم
آیت الله علی اکبر رشاد در درس اخلاق در جمع طلاب ابتدا با تبریک عملیات طوفان الاقصی اظهار داشت:اتفاقات عظیمی در دنیا دارد می افتد، آن چه بین رژیم صهونیستی و غزه اتفاق می افتد پچیش تاریخی است که چرخشی در منطقه و مداخلات جهانی ایجاد میکند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: یک زمانی در جهان، 11 سپتامبر را علم کردند که در این باره بسیاری میگویندخودشان این کار را انجام دادند و به این بهانه وارد منطقه شدند و حتی قوانینی جدید در مجامع بین المللی گذاشتند.
وی بیان کرد: برخی میگویند کسان دیگری این کارها را انجام دادند و آمریکا شوکه شد؛ این اتفاقی که آن را خود آمریکاییها ایجاد کردند یا کسان دیگری به وجود آوردند باعث شد جنایاتی را در منطقه مرتکب شوند.
آیتالله رشاد عنوان کرد:اما این بار که در طول 80 سال همه صهیونیستها این سرزمینها را اشتغال کردند و به قتل عام پرداختند و اسیر گرفتند حالا شرایط کاملا عوض میشود.
وی تصریح کرد: فلیسطینیها در برابر این اشغالگری، تهاجم خود را با سنگ شروع کردند و نهضت سنگ آغاز شد و امروز میرسد به جایی که 5 هزار موشک سر صهیونیستها می ریزند و همه چیز دارد عوض میشود، آنها توانستند این همه اسیر بگیرند و از میان اسرائیلیها بکشند.
رئیس شورای حوزههای علمیه استان تهران خاطرنشان کرد: انتقام کور صهیونیستها با شلیک به واحدهای مسکونی در غزه نشان از قدرت نظامی نیست،در مجموع این که مثل رعد بر سر دشمن مدعی فرود بیایید اینها مهم است.
وی با اشاره به موضوع کلاس اخلاق در مورد اوصاف و حالات منفی قلب گفت:هر یک از این بحثها، ظرفیت یک کار علمی اساسی مفصلی دارد و چنین مطالعاتی باید صورت میگرفت و ای کاش حوزههای علمیه ما به این مباحث اهتمام داشتند و در رسالههای سطح 3 و 4 طلاب فاضل را مامور میکردند روی این مباحث کار کنند.
آیتالله رشاد افزود:همان طور که گفتیم 607 وصف و حالت مثبت و منفی در مورد قلب در روایات آمده است، خود این یک دایره المعارف به شمار میرد و اگر این اوصاف تبیین و مستند شود و مسائل پیرامون هر یک از عواملی که سبب به وجود آمدن این اوصاف شود بررسی گردد بسیار ارشمند خواهد بود.
وی تصریح کرد:همچنین آثار این اوصاف و احوال مثبت و منفی و روشهای از میان رفتن این اوصاف منفی و یا روشهای توسعه و تحکیم این اوصاف مثبت و احوال مورد مورد بحث قرار بگیرد برکات زیادی دارد.
رئیس شورای حوزههای علمیه استان تهران بیان کرد:در بحثهای اخلاقی نه تنها در عمل و برنامههای آموزشی به این مسائل توجه نمیکنیم که در تولید محتوا و کار علمی نیز اهتمامی نداریم.
وی عنوان کرد: مسلم است که فقه به اعتبار نقش تعیین کنندهای که در صورت بندی سبک زندگی مومنان دارد از جایگاه خاصی بهرهمند است و چیزی جای فقه را نمیگیرد اما حوزه عقاید که مبانی را تشکیل میدهد و فقه مبتنی بر آن است اصول و احکام و احیانا اخلاق که قاعده تولید میکند و به تولید معیار برای فقه میپردازد بر ارزیابی درستی واقع شده و استنباط فقهی و حتی سازوکار ایجاد میکند که چگونه فقه را پیاده کنیم.
آیتالله رشاد اظهار داشت: لزوما پیاده کردن برخی از قواعد و فروع فِقهیه در پیوند با قواعد و فروع اخلاقی می تواند عملی شود، باید توجه داشت دین یک مجموعه و منظومه و یک دستگاه و یک نظام و ابرنظام است که مشتمل بر مجموعه ای از نظامات میباشد و 5 کلان نظام در ذیل دین داریم که کلان نظام های محتوایی هستند یعنی محتوایی از دین را تشکیل می دهند و محتوای دین از این ها به وجود می آید.
وی گفت: این کلان نظامها بینشی و عقایدی و کلان نظام دانشی و علم و کلان نظام معرفتی و معنوی و عرفانی و کلان نظام اخلاقی و ارزشی و فضائل و رذائلی و کلان نظام تشویقی و شریعت و فقه است و فروغ دینی که در عمل پیاده شود این 5 کلان نظام است که در 4 کلان نظام ارتباطی بار می شوند، یعنی این 5 کلان نظام عقاید ما و علم دینی و معنویت دینی و اخلاق دینی و شریعت دینی و احکام دینی این ها بر چهار کلان نظام ارتباطی بار میشوند.
تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) ادامه داد:این هرپنج نظام در مجموع یک برشی به رابطه انسان با خدا و رابطه انسان با خود انسان و با خودش اینکه چه باید انجام دهد و چه رفتاری داشته باشد و خود را به چه صورتی مدیریت کند و مناسبات خود را با خودش پیگیری نماید دارند.
وی اظهار داشت: همچنین این 5 کلان نظام محتوایی باید در حوزه رابطه انسان با دیگران اینکه چگونه ارتباطی باید داشته باشیم بحث کند و چهارمین نظام ارتباطی که مناسبات و روابط را تنظیم می کند رابطه انسان با دنیا به معنای هستی است یعنی با دنیا چه رابطه ای داریم و چگونه با زمین و محیط زیست و صنعت برخورد کنیم و روابط ما با آب و خاک و گیاه و درخت و پرندگان چگونه است.
آیتالله رشاد بیان کرد:همچنین این 5 کلان نظام در رابطه با چه در عالم است به بررسی میپردازد، در واقع دو دسته کلان نظام است که کلان نظام های محتوایی 5 تاست و اضلاع هندسی دین را تشیکل می دهد دین یک هندسه 5 ضلعی است و چهار کلان نظام ارتباطی داریم که ساختار را درست می کند.
وی عنوان کرد: آن 5 کلان نظام باید به مثابه محتوا در قالب این 4 کلان نظام ارتباطی و رابطه با خدا و رابطه با خود و رابطه با غیر و رابطه با دنیا باشد و آن5 کلان نظام محتوایی، باید محتوایش در قالب این 4 کلان نظام ارتباطی ریخته شود.
رئیس شورای حوزههای علمیه استان تهران تصریح کرد:آن زمان وقتی این 5 کلان نظام با آن 4 کلان نظام در هم آمیخته میشوند از برآیند اینها و از تلفیق این و تراکم این ها، میان نظام هایی را تولید می کنیم یعنی همه باید بیاید در مبانی اقتصاد، یعنی در اقتصاد هم عقاید تاثیر دارد هم دانش دینی نقش آفرین است و هم معنویت دینی و اخلاق و هم احکام اثر دارد.
وی ادامه داد: این هر 5 در اقتصاد رسوخ دارد در عین حال این 5 کلان نظام محتوایی در بستر اقتصاد روابط را هم وارد می کنیم این 5کلان نظام در موضوع اقتصاد در ارتباط با خدا و یا در ارتباط با خود یا ارتباط با غیر و دیگر انسان ها و دنیاست، این ها در واقع با در هم آمیخته شدن 5 کلان نظام در درون 4 کلان نظام ارتباطی در یک موضوع این در نهایت نظام می شود.
آیتالله رشاد خاطرنشان کرد:وقتی ما در رفتار معنوی و اخلاقی و عبادی کار می کنیم همین را باید ببینیم یعنی وقتی می گوییم اخلاق، نمی توانیم اخلاق خالی را بگوییم، یا معنویت خالی محض بگوییم ما بودایی نیستیم؛ بودایی ها می گویند ما احکام نداریم، ما اسلام هستیم و هزاران حکم داریم. حتی به برآورد یکی از اعاظم که فرمودند 40 هزار طرح فقهی داریم.
وی بیان کرد:اخلاق بلا شریعت و شریعت بلااخلاق معنا ندارد، یکی از مشکلات این است که در حوزهها، منابع بسیاری داریم متاسفانه مواجهه با متن دین و اضلاع دین باعث شده بسیاری از اسناد از میان رفته باشند و آن اهتمامی که به حفظ اسناد روایات فقهی داشتیم و سعی کردیم آن را حفظ کنیم آن اهتمام برای حفظ اسناد اخلاقی نداشتیم و از میان رفته است.
مؤسس و رئیس حوزه علمیه امام رضا(ع) عنوان کرد: این ها دستور دین است و باید اسناد آن حفظ شود، حوزه اخلاق نیز باید با اجتهاد و تحقیق و روش فنی و روش شناسی علمی دقیق فهم آن را به دست بیاورد.
وی اظهار داشت: اگر چنین باوری داشتیم در رسالههای سطح 3 و 4 و تحقیقات، اهتمام میکردیم و دریایی از مفاهیم به دست می آمد، اخلاق و فقه از جنس آموزه است و فقه نیز جنبه آموزشی دارد.
آیتالله رشاد در این جلسه با تقدیر از تلاشهای مرحوم موسویان در زمینه علم اقتصاد در سطح حوزه گفت:ایشان استاد تمام و مجتهد بود و ده ها کتاب در حوزه بورس و بازارهای مالی و بانکداری داشت و در تمامی دستگاههای کشور تاثیر می گذاشت، ما علاقه داریم طلاب این گونه پرورش یابند.
وی بیان کرد:امروز به صدها مجتهد برای گره گشایی از مشکلات کشور نیاز داریم تا مبادا بدون نگرش به مسائل دینی و اسلامی، درصدد استفاده از روش های غربی باشیم، نباید وضعیت به گونه ای باشد که علما از نظام بانکداری گله مند باشند، البته قوانین بانکی درست است اما عملکرد ربوی است.
این استاد عالی حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد:خلق پول توسط بانک های خصوصی مشکلات اقتصادی به وجود آورد و ارزش پول را پایین آورد، همه ما باید با نگاهی فقهی و دینی و اخلاقی در جهت رفع این مشکلات اهتمام داشته باشیم.