خـارج فقه
التکنولوجیا الحیويّه

دانش فقه و اندیشه فقیه از سویه‌های گوناگون با شناخت فنّاوری گره می‌خورد. چرا که فقه دستگاه روش گانی تنظیم رفتار اختیاری زیست انسان است و فنّاوری ابزار زیست بشر و مؤثر در مناسبات و رفتارهای فردی و اجتماعی انسان‌ها است. فنّاوری از سویی مستقیماً رفتار ساز است و از سویی با بسیاری از رفتارها در نسبت است. فنّاوری گاهی موضوعات احکام را دست خوش تحول قرار می‌دهد. دوره‌های گوناگون تمدن بشری مؤثر از اندازه فنّاوری سامان می‌یابند و تمدن و زیست جهانِ کنونی بشر نیز بسیار متأثر از فنّاوری است. فنّاوری کنونی ابزار نظام سلطه گردیده و اخلاق و فقه زیستی خود را می طلبد. در دوره‌ای نه چندان دور تسلط بر فنّاوری شاخص تعیین کشورهای سلطه گر و سلطه پذیر بوده است. زین رو شناخت ماهیت فناوری‌های گوناگون و نقش آن‌ها در تعیین موضوعات احکام، حداقل سویه فقه با مباحث فنّاوری است و نقش فنّاوری در شکل‌گیری مناسبات اجتماعی و فرهنگی و سیاسی و نظامی و… فقیه زمانه را بر آن می‌دارد تا فنّاوری را از دریچه فقه بنگرد. فقیه نظام در اوج قله‌ی گره فقه و فنّاوری اندیشه خواهد نمود و نقش‌آفرینی سویه فنّاوری در طراحی نظامات فقهی، بایسته‌ها و نشایسته‌های آن را مورد مداقه قرار خواهد داد.

در همین راستا جناب استاد آیت‌الله رشاد از سال ۱۳۹۹ درس فقه فنّاوری را با موضوع فقه زیست‌فناوری بنیان نمودند، این درس روزهای پنج‌شنبه در جمع برخی اساتید و دانش‌آموختگان عالی حوزه فناوری‌های زیستی ایراد می‌گردد و محصول درس در اختیار مرکز علمی ژنتیک و ستاد توسعه زیست‌فناوری نیز قرار می‌گیرد. استاد آیت‌الله رشاد در این درس با الگو بخشی به مجموعه داده‌های قرآنی و روایی تلاش نمودند دستگاه منسجمی از نظام فقه فنّاوری طراحی نمایند تا در پرتو چنین نظام دانشی پویا بتوان پاسخگوی پرسش‌های پیش روی مناسبات انسان و فنّاوری در عرصه‌های فردی و تمدنی بود.


جهت دسترسی به آرشیو دروس لینک زیر را کلیک کنید:
http://eshia.ir/Feqh/Archive/rashad/Feqh2/99

دیدگاهتان را بنویسید