حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد سرپرست و متولی حوزهی علمیهی امام رضا(ع) و رئیس شورای حوزههای علمیهی استان تهران در گفتگو با خبرگزاری حوزه در تهران با اشاره به اینکه آیت الله عطاردی قوچانی استادی مبرز، عالمی محقق و زاهدی متخلق و متواضع بودند، گفت: ایشان دارای ویژگیها و خصائص گوناگون برجستهای بودند و به لحاظ علمی نیز حقاً محقق بودند.
وی با اشاره به اینکه کسی را محقق میداند که شیفته و شیدای حقیقت است و در همهحال تلاشش برای کشف و احقاق حقیقت است اظهار داشت: محروم آیتالله عطاردی بهمعنای واقعی کلمه محقق بودند.
استاد حوزه با تأکید بر اینکه ایشان همیشه در تلاش برای کشف و دستیابی حقیقت بودند خاطرنشان کرد: آیتالله عطاردی نیم قرن و شاید بیش از نیم قرن در حوزههای تخصصی مطالعاتی خویش با شیفتگی تحقیق میکردند و هر بار حق یا حقایقی را مکشوف مینمودند.
وی افزود: با وجود اینکه ایشان یک شخصیت عظیم علمی در روزگار ما بودند، حیث دیگر وجودشان، فروتنی، تواضع، بیپیرایگی و بیادعایی بود. متولی حوزهی علمیهی امام رضا (ع) با اشاره به اینکه آیتالله عطاردی در هیچ مجلس یا محفلی شرکت نمیکرد، اظهار داشت: همواره مانند یک طلبهی متوسط با مراجع برخورد میکرد و اگر کسی از آثار او مطلع نبود در برخورد با ایشان درنمییافت با محققی با بیش از ۱۰۰ اثر علمیِ عمیق و غنی روبهرو میباشد.
حجتالاسلام والمسلمین رشاد در ادامه اشارهای به ویژگی اخلاقی بسیار ممتاز مرحوم عطاردی داشت و گفت: در میان بسیاری از ویژگیهای ایشان، بیادعایی بسیار برجسته بود. وی تصریح کرد: با تمام شوق و علاقهاش به تحقیق به هیچوجه از کسی توقعی نداشت و به اعتبار همین خلوص در ترویج تعالیم اهلبیت(ع) سر از پا نمیشناخت و همهی عمرش در خدمت مکتب اهل بیت(ع) بود.
استاد حوزه با اشاره به اینکه در سالی که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال امام علی (ع) نامگذاری شد، آیتالله عطاردی به مناسبتی به دفتر بنده آمدند و چون اطلاع داشتم در حال تدوین مسند امیرالمؤمنین(ع) هستند، از ایشان خواستم از محل اعتبار نامگذاری سال بودجهای برای تسهیل و تسریع تحقیقاتشان دریافت کنند که فرمودند: بنده از کسی درخواستی نمیکنم و چیزی نمینویسم، و به این شکل از درخواست بنده استقبال نکردند. این درحالی بود که ایشان حجمی نزدیک به یک اتاق از مطالعاتشان دربارهی امام علی(ع) فیشبرداری کرده بودند و حضور چند جوان فاضل در کنارشان موجب تسهیل و تسریع کار میشد، با این وجود از سر خلوص چنین کمکی را درخواست نکردند.
این استاد حوزه با تأکید بر اینکه آیتالله عطاردی همهی وجودشان را وقف اهلبیت(ع) کردند، بیان کرد: ایشان از جهات تخصصی برخلاف بسیاری از طلاب و فضلا و علما اهل پراکندهکاری نبودند که زمانی در حدیث، زمانی دیگر در تاریخ و … مشغول باشند، بلکه همهی عمرشان در حدیث و تاریخ عمیق بودند و کاری خارج از ایندو حوزه انجام ندادند. وی تأکید کرد: آیتالله عطاردی در حدیث به معنای واقعی کلمه یک محدث بودند و مسندهای ایشان با کمترین هزینه برای کشور و بدون هیچ ادعایی تدوین میشد.
حجتالاسلام والمسلمین رشاد با اشاره به اینکه مردم ما با نهجالبلاغه آشنا هستند و آنچنان با این کتاب مأنوس هستند که شاید بپندارند این کتاب نوشته خود حضرت علی(ع) است، در حالی که توسط سید رضی رضوان الله تعالی علیه گردآوری شده است. وی در همین ارتباط افزود: در زمینه نهج البلاغه یک آسیب ضمنی وجود داشت و اینکه از سایر سخنان و تعالیم حضرت غفلت میشد و کمتر مورد توجه قرار میگرفت، در چنین فضایی آیتالله عطاردی با نوشتن مسند، فضایل دیگر امام علی(ع) را نشان داد.
متولی حوزهی علمیه امام رضا (ع) با تأکید بر اینکه مسندها و کتب مشابه دیگری نیز دربارهی امام علی (ع) نوشته شده است، اظهار داشت: اما تحقیقی که مرحوم آیتالله عطاردی انجام دادند بینظیر است. وی ادامه داد: مسندهای ایشان دربارهی سایر ائمه نیز بسیار ارزشمند هستند و نشان دادهاند که اهلبیت علیهم السلام چقدر حدیث دارند.
این استاد حوزه تأکید کرد: کارهای ایشان ازجمله در زمینهی مسندنویسی بسیار عمیق و دقیق هستند، هم از نظر کمیت و هم از منظر کیفیت. وی با اشاره به اینکه ایشان در زمینهی حدیث بهمعنای اخص کلمه محدث هستند گفت: ابتکار تهیه مجموعهای به نام مسندنگاری مختص به ایشان است.
حجتالاسلام والمسلمین رشاد با تصریح بر اینکه آیتالله عطاردی در زمینهی تاریخ نیز بهمعنای حقیقی کلمه یک مورخ بودند گفت: مجموعه کتب ایشان دربارهی تاریخ خراسان بسیار ارزشمند است و همچنین پارهای از تکنگاریهای ایشان دربارهی برخی موضوعات دیگر که بسیار زیبا و دلنشین هستند.
وی افزود: ایشان دربارهی قزوین یک مجموعهی سهجلدی دارند که بسیار دقیق و دلنشین دربارهی تاریخ این شهر نوشته شده است.
متولی حوزهی علمیهی امام رضا (ع) یکی از زیباترین و دلنشینترین آثار تاریخی آیتالله عطاردی را اثری دربارهی طرشت خواند و گفت: وقتی این اثر به دست بنده رسید تقریباً در همان روز نخست تا انتهای آنرا خواندم و حقیقتاً بسیار دقیق و دلنشین بود.
وی جهتداری و هدفمندبودن آثار آیتالله عطاردی را که بهدور از پراکندگی است بسیار مهم خواند و گفت: هدف و جوهرهی اصلی تمام آثار ایشان حتی در کتب تاریخی مانند طرشت، تعلیم و توسعهی تعالیم اهلبیت است. وی در پایان ضمن تسلیت مجدد درگذشت این عالم محقق و زاهد متخلق از درگاه الهی برای ایشان مغفرت و علو درجات را خواستار شد.